Halloween party ideas 2015

:::By Pu RAMTHIENGHLIM VARTE, Shillong for INPUI:::

Tarik Ni 7, April 30 AD a Kros lera Lal Isu khengbet a um chuh a thi tak tak ani, ti sipai haiin an enfie hnungin zantieng Dar 5:00pm velin a ruong chu anlak thlaka, hun an tepter ta em leiin thawdan pangai khawm a thaw hmanloin Joseph, Arimathai khuo ami chun Bawrsap Pilat kuomah Isu ruong chu hniin an lak thlak a, hmawsarum tak meuin thuktheinawna damdawi a hung chawi Alawi le Mura anti chauh chu annal sawk sawka, puonzai inhmiin an tuom a, thlan lungker sunga an inzaltir taa. A thlan lungker sinna lung dawmsawn mei mei theilo khawpa rik ruong danghai sinna lungphek ang mei mei nilo chun ansin khum a, vengtu hai hmu ngeiin thataka char dein midanghai thawdan baka Rome sawrkar seal antet khum a nih. A ruong vengtu dinga ruothai kha Juda sipai a thonawk ding inlau dawp dawp vawng an nia, inrawitu ding chun Bawrsap Pilatin a mi ringzo tak Sipai za hotu Petronius a ruot ti ani nghe nghe. Hienglai a Rome sipaihai in hremdan chuh – Indona hmuna tlansie chu Sipai hotu lientak General in a kut ngeiin chemin a sathlum ding; Duty laia inlusu chu rawla namthlak ding, ti a nih. Chuleiin, hi zana thlan vengtu hai hi an inlusu hman ring a um naw a, an inlusu chun an hotupa rawiin rawla namthlak chu an hma bak tlat leiin an inlusu ring a um nawh.

Tarik Ni 9, April 30 AD (Pathienni) zingkar inhma deuin Mari Magdalin le Mari dang chu Isu ruong zalna thlan chuh ti le inthin dawr dawr pumin an va en dawk dawk a, a hril ang ngei khan alo tho tak taka, a thonawk thu chuh Vana inthawk Vantirko hung tumin an kuomah, “Tinaw ro, Isu an hemde kha in zawng ani ti ka hriet, hi taka hin a um ta nawh, a hril ang ngeiin a thonawk tah, a zalna hi hei enta hman ro” tiin. A tuomna puon chauh chu an va hmu a nih. A thonawk thu anhriet phing leh an lawm taluo a, a thuoihruoi Jerusalema umhai le mi dang dang a laina tuhai kuomah anhril ta pei a. A thonawk thu chu Jerusalem khawpui sunga chauh niloin Juda ram, Samari le Galilee a hai an thangsuok vawng nghal a nih. A thonawknaw sa thukhel hril ni ta hai sien chu thu khel chun nikhat khawm dainaw nia, anchung khawm ava hei rik awm ngei de. Rome sipai hai le Juda mipui haiin Lal Isu an sawisak neka nasa lemin an thaw awm sia. Thlan vengtu sipai haiin kan inlusu kar a thuoihruoi haiin a ruong anlo hung inruk hmang anti ngam hi a mak bek bek el chu a nih. Chuonga inlusu chu rawla namthlak ding anni chu teh, an nam thlak ti ruok chu ei hmu sinaw a, hotu hai le inthuruol vawng anni ti a chieng. A reng rengin an inkar chun Isu ruong lo inrutuhai chuh a thuoihruoihai anni ti iengtinam an hriet thei a, anlo inruk suok lo ni reng sienla a ruong ansie na chu iengtinam an zawngsuok naw ding. Chuleiin, a hrillawk ang ngeiin mithi laia inthawk a thonawk tak tak a nih.

Isu tuomna puon hi a tak tak hmu theiin Italy ram Turin khawpui biekin pakhata anla sie tha a, a hming Shroud of Turin (Isu tuomna puon) an tih. Europe rama mithiem tamtakin SHROUD OF TURIN RESEARCH PROJECT tiin a tak tak ani am a tehlem an suina a chun Isu tuomna puona hin mihriem thisen pawimaw tak tak hieng - Hemochromogen, Serum Albumen hai an hmusuoka; hi puon tuomna hi a tak tak ni dingin an ring. An vuokna be an hmudan chun hnungtieng nekin hmatieng a tamlema, vuokna be hmun zakhat vel hmu a nih. Hruihruola vuoka hrem ding chun Judahai dan chun vawi sawmli bak vuok awilo a nih.

Chuongchun, a thuoihruoihai hlak arte a puiin a thi san ang elin anlo indar vawngtaa, a thenkhat Galili dil tieng an nga manna hmuna dam anlo um a. Amiruokchu, a damlaia hril angin a thonawk hnunga a thuoihruoihai inhmupuina dinga alo ruot pek Galili ram hmun pakhat a chun thuoihruoi sawm le pakhat hai kuomah an lar a, thahnemngai taka a sinthaw (mission) sunzawm dingin a hril a, “Hnuoi le Van thuneina po po ka kuomah pek ani tah; Fe unla, hnamtin lai Chanchintha hi hril unla, Pa le Naupa le Thlarau Thienghlim hmingin baptis unla, thu ka pek po po cheu pawm dingin inchuktir ro. Chun, ngaita u, kei kumkhuoin khawvel tawp chenin in kuomah um pei ka tih”, tiin. Chun, alo hrillawk ang ngeiin khawvela ni 40 hmun hrang hranga inlarin a hun tiem a tlung phing leh a thuoihruoi mi tlawmte hai chuh thuoiin Olive tlangah an mit hmu ngeiin vana lak hmangin a um ta a nih.Van tienga Lal Isu thuoia a um a inthawk thlarau thienghlim hung tlung hma si ni 10 (sawm) sung khawvel hi optu boa um a nih, an tih. Lal Isun thlarau thienghlim hung tlung ding lo nghakro a ti ang khan, Pentikos ni (Isu thi a inthawk Ni sawmnga) a hung tlung chun Jerusalem pindan chunghnung taka chun thli angin thlarau thienghlim chu a hung tlung ta phut ela; an rengin thlarauin an sipa, inthinna thlarau an changa, tawng hrietlo hmangin an thil hril inhrepaw thei siin Pathien thlarau thienghlim chuh an chunga a fu tah a nih. Chun, Juda Jerusalem a um haiin an hriet phingleh makti em emin mipui anhung pungkhawm a, “Hienghai hi Galili ram mi anni naw a mani, iengleia an piengpui tawng ang ela tawng dang dang hmanghai hi inhrepaw thei am ani ta leh”, tiin. Chutaka inthawk Krista Chanchintha thilsiem tinreng kuoma puong suok dinga hmangaina lungril puta, iengkim Krista hminga tuor huomin huoisenna thlarauin a hei inthuom zet chun Krista hminga thi khawm an cho et et el a nih. Tirko Peter, Johan hai le thuoihruoi iemanizathai chun huoisen takin Krista Chanchintha chu an puongsuok ta peia, thlarau thienghlim thilthawtheina neiin, zeng, mitdel, kebai le dang danghai sukdam theina le thilmak thawtheina anchang bawka, “In suol sim unla, in suol ngaidamna dingin Krista hmingin Baptisma chang ro”, tiin Krista Chanchintha chu an puongdar pei ta a nih. Chuongang peiin, chawl hadam hman loin an invak dara, khawvel hmun hrang hrangah Chanchintha puongdarin, an hringna Krista ta dingin an inhlana – Andria chuh Russia rama, Bartholomai le Simon chu Iran rama, Philip chu Turkey rama, Jakob Spain rama, Hmangai Johan chu Asia Minor rama, Marka chu Aigupta rama, Mathai chu Ethiopia rama, Peter chu Italy rama (Ka Lalpa hemde anga hemde chu ka phunaw, a letling zawngin mi hemde ro tiin a hringna anhlan a nih), Thoma Didum chu India rama, chuongangin Krista Chanchintha chu vawisun chen hin puongdar in a uma; chu chu a nih missionary lungril ei ti tak chu. Chuleiin, 60 AD vel khan khawvel hmun hrang hranga Krista Chanchintha chu andar suok a, khawvel sakhuo laia pawimaw tak Kristien sakhuo (Sakhuona a Krista hnungzuitu) chu a hung ni nghal reng a nih. Krista hi tho naw nisienla hieng po po hi a tlungthei naw ding a nih. Chuleiin:

Thlana inthawk a tho nawk ta, Sandamtu Laltak chuh;

Thlan thima inthawk hung suokin, Khawvel suol le thina a hne zo ta.

A tho nawk ta, inpak ro, sandamtu a tho nawk ta.

tiin hla in ei sak dep dep thei ta a nih. Pathienni (Sunday) ei ti hi Krista thonawkni ani leia khawvel pumin eiin ser, Hindu kulmutna hmun India ram tak ngiela khawm hril buoi um derloin sawrkar sin le thil dang danghai chawl sanin ei inser bawk a nih. Kan Upa pa in Pathienni tuk tawngtai dingin an ko chang “Vawisun i thonawk ni ropui taka hin” a ti hlak a, ka ngai thei rak ngainaw a chu alo indik lem a nih. Chuleiin, a thonawk ni neka ropui lem hi a um nawh. A pieng ni, a thini le chawimawia a um nihai chu kumkhat sungin vawikhat chauh ei inser a, a thonawkni ruok chu kumkhatah vawi 52 (Sawmnga pahni) eiin ser a nih.

Chu Chanchintha chu mingohai zarin eini lai a hung tlung ve a, ei lawm hle a, taksa le thlarau a malsawmna tamtak dawngin ei pi-le-pu hai khawsakna ngaituo chun vawisun ni hin chu changkang tak eini tah. Chuleiin, eini khawm missionary lungril putin Lalpa rawng bawl ei tiu. Missionary lungril indiktak nei hai chuh pawlah an buoi ngai naw a, pawl rawng bawl loin Lal Krista rawng bawlin malsawmna tamtak leh nitin nun anhmang hlak. Lal Krista a thonawk angin ropui takin eila tho ve ding ani ti anhriet tlat leiin.

Post a Comment

Comments not related to the news or article may be deleted.

Powered by Blogger.