MIHRIEM HMELMA

Ziektu:- Pu Zarzolien Keivom

“Naupa chu a pa indotir ding dam, naunu chu a nu indotir ding dam,mo chu a tarpi indotir ding dama hung ka ni lem. Miin a hmelma chu ama sungkuo laia mi ngei ning a tih” . -Mathai (10:35,36)

Ei Lalpa Isu-in mihriem hmelma chu ama sungkuo laia mi ngei ning a tih a lo ti hi mihriem hmasa tak Adam le Evi a inthoka intranin voisun le khawvel la hung um pei dinga khom hung ni pei a ta, a zuol deu deu pei ding a nih. Evi kha Adam thrangpuitu dinga Pathienin a siem khom ni sien Adam hmelma pakhat a lo ni ve zing el. Pathien le an inzomna suktan dinga a sie le a thra hrietna thei ra khilaitu a ni tlat. Chuong ang bokin unau hmasa tak Kaina le Abel chanchin ei tiem chun Abel hmelma chu a u ngei ngei Kaina kha a lo ni nawk pei chu tie. Kaina thil hlan neka a sangpa Abel thil hlan chungah Pathien a lawm lei zelin a sangpa chungah a truong thut a, a that top el a ni kha, Pathien kha mawse lem awm tak chu a na, a mak thei ngei ie.

Isak insunga thil tlung khom kha mak tak chu a nih. Jakob khan a u Esau phingtram lai remchanga lain a naulutir nina bê voi khat fak chauin a’n chawkpek a. Chu chu dittawk loin a u malsawmna chang ding chen khom a nu leh inthuruolin a pa an hlem a, an lo rut nam tawt el a nih. Nupuiin an nau seng seng lai thlierbik an hang nei el hi chu a dang hai ta ding chun theida um ngot an tih, Rebek khom ku kha a naupa Jakob ang boka hlemhmang hming put ve tlak a’n sonnawm! Ei hmelmahai hi hmelhriet lo khuol ral mi an ni ngai nawh, sung le kuo le thren le ruol laia mi ngei an ni hlak. Ei Lalpa Isu khom kha khawlai mi dang tak hungin an mantir an le, nitin tina an thloppui, a bei fatu ngeiin a’n mantir a ni kha. A va mak thei ngei de aw! Suol hlak hin taluo ti a nei si naw a, a tu tak him Setanin sungkuo hmelma dingin a hung hmang ding hlak chu ei hriet lawk thei bok si nawh. “Kristien fimkhur takin trium a hnai”.

Tu chen khom hin Isu thu hril hi a la danglam chuong naw a, a la pangngai zing tho a nih, Ei tulai khawvel le sungkaw tin ei hang dap vela, pahai suomtu le roktu hril ding le hmu ding ei tam el. Pa tam tak chu an nau tlangvalhai leia innam kun tlok tlok, ruol le pai lai tak ngiel khom inden chara thrang ngam lo hiel ei tam an tah. Ka ruolpa pakhat lem chu a nauhai chungah a beidong taluo lungsenin, “Hieng ang chau an hung ni ding ti lo hre lawk lang chu, an chin lai khan lo rèk hlum vong ta ding kha” a ti thlawt a nih. A ngirhmun chu ka hang ngaituo chun ka lunginsiet ngawi ngawi a, ana hlak chu hang thrangpui thei dan ding hlak chu ka hriet der bok si nawh. Nauhai leia chuong hiela lungngai le beidong chu ei hnam sungah ngei khom hin mi tam ei um an ta aw!. Shilonga kan um laia kan in kawl pa lem chun, “Ka naupa hi mi’n mi lo vuo hlumpek hai sien chu ka va hang lawm awm de aw!” a ti vong vong hlak. A naupa hi a hmangai naw lei an nawh, a hmangai luot leia a beidong trong a nih.

Hmangaitu hmangaina hriet thiempui lo neka hmangaitu ta dinga tuor natum hi thil vang tak ni mei a tih. Eini khom Pathienin a mi hmangai em leia a nau pakhat nei sun a mi pek hi ei hriet thiem naw chun Pa lungril a na em em ding a nih ti dam hi ei ngaituo sa hlak dingin dit a um. Ieng leia hieng lawm lawma ei hnam sungah le insunga hai suolna hin kut a thlak el am ni tang a ta? ti a inngaituo chieng a hun takzet a nih. Pathien thu ei awina khom kum za lai lo tling ve hiel ta sia, ei Pathien thu hriet hi ei thrathnempui ta der naw el am an ta ding chu maw! Lalpa Pathiena neitu, mi hamthra hnam le sungkuo ni dingin insiem thar ei tiu.

Nu thu hril poisa lo, mani nuom dan dana khawsa, ram tin ram tanga daurap, ser le sang nei lo nunghak hlak chu ei pung tuol tuol bok. Poisak sukhrola nau sukthlak khom khaini bawm sukthlak ang chaua ngai pawl khom ei tam tah. Ei inchei nuom dan hai khom ku hi tien lai chu ni sien, siel le salam chawi tawk khom ei um hiel el tah thei a ni aw! Ei changkang ta em lei am an ta ding chu maw! Zakuo hnuoi ei ti hlak hai kha zakuo chungah ei hmang lem tah khom a hoi khop el. Ei zakhohai khom pasal mit la zawng deu dinga ngai ni awm fahranin a hma inhong lien deu hak, trâng vûm zatve inthrieng thrata inlang ngei hi ei dit dan ni tlangpui deu khomin an lang tah. Fektawri-hai hlak chu puon inphan siema inel ang hrieuin an siem inphan deu deu bok, a haktu le a biltu hlak chu ei huoisen tuol tuol bok, a lum suonlama kekor bul mal bul inlang rak, tlangval kekor bul neka insîng buna kotthlera invâk theu theu tawk khom ei kat nok. A ngiel a ngana hril chun ei lungril hmu theia phorlangtu chu ei nungchang le ei inchei dan hi a nih ti inla, ti suol kher naw’ma nih. Ei nungchang le ei khawsak dan, ei inchei nuom dan hai hi nu threnkhat mawi le thra ti ei lo um khiet khoma sakhaw mi le Pathien ngaisak intihai lawm zawng le thra ti zawng chu a ni ring a um nawh.

Japan ramah khin eini tlangmi nunghak le tlangval sinthawa inhlaw, North east mi le Burma mi tam tak ei um ve a. Tokyo Mizo Christian Fellowship indinin Pathienni zatin inkhomna khom hmang a ni hlak a, Krismas khom kum tin an hmang ve hlak. Kum 2004 krismas kha eini mi diplomat pakhat inah kan hmang a, kan nunghak hai chu an hung intak ta em leiin inneitu chu ka hang indon dek dek leh, “An la hung inzor malam ni naw nim” tiin ho deuin a mi don a. Mak ka tia, diplomat meu chun a hriet chieng lo hlak chu a hril awm si nawa, tia ka ngaituo lai chun nunghak threnkhat chu an hung inzui lut tawl a. An hmel ka hang hmu chun ka laina ngawi ngawi a, chuonga um ding chun ka ring phal lul nawh. An nu le pa hai lem chun phal naw zuol an tih. Hmangai le duot taka an enkol, sum hlaw suok dinga khuol ram hla taka an infetir, an suong em em hai an nih. Chuong ela an khawsa chu hang hre chie hai sien chu lungphu chawlin an thi hiel el naw dim a nih.

Ka lainatnain chuong anga an um el chu phal naw sien khom hunin thudik chu thla tam la liem lo chun a hung inlang suoktir ta ngei el. An thil man thuah Bangladesh pasal threnkhat leh an insukbuoi leiin pulithaiin an man a, an ram tieng an thon kir ta nghe nghe. Ka hriet suok po leh, ram tin ram tang a min ngaituotir hlak. Eini tlangmi nunghak, nu le pa hai hmu phak loa India khawpui ram tina sinthawa inhlaw ve hai dam hin ieng ti ang charin am sum an lam suok ve a? ti dam hi fimkhur thuah nu le pa hai hin sui ve hlak inla nuom a umin ka hriet. Ei Pathien thuin, tangka sum ngainat hi suol tinreng bul a ni thu a mi hril a. A sie le thra thlier thei chinhai hin chu ngaituo rop chi ni bok a tih.

Nuhaiin an nghakhla em em an nauhai nuhmei nei ding Tlumte thlira an lo thlir hlak, a hun le ni a hung tlung a, an lawm luotin khuo le venghai mitmei tak ngiel khom dawn chang loin an inhuot hlai zak el hlak. Mi tam tak chu chuonga an hlim hun chun ni tam le thla tam a dai nawh. Sawt naw teah mo le innghirnghona leiin insungah siksikrieu a’n hram hlak. Mani pasal chau hmangai mo, an sunghai hmangai sa lo, pasalhai hlaw chen inhûkpui hrep khom ei tam. A hming chu hril dal ka tih, pa upa deu pakhat hi a hohlim ka ngai nuom hlak leiin kan ruolpui vet hlak a. Ama chun, “Nuhmei ku hi Setan an nih, an hma bulah khom innui ding an nawh” a mi tipek hlak a, ka nui a’n za thei khop el. A hril zom pei naa chun “ Ei innei zo hlim lai chu ei nu le pa le sunghai chunga khom an thra. Hun a hung sawt deu a, nau ei hung nei a, an hung tlangnel deu deu a chutaka chun an mizie a hung inlang tak tak chau hlak a nih” a ti chuh. “Nuhmei ku hi mi zuot an thiem khop el a, zanah ei kiu an kham a, ‘Ei nu le pahan ei nau nekin ei sanghai nau an duol lem’ an hung ti tran phot a. ‘Ka awi nawh ei nu le pa hai chuong chun um teu naw ni hai’ ei hang ti a. ‘I hriet naw taluo em el’ tiin an tawp hmak a. Hun iemani chen hnungah ‘Kei chu hieng ringota um hi chu ka pei hlol ta nawh. Ka thu hril hlak chu pakhat khom awi lo che. Lovai inlawi malamin thingtuoi ban dam put malam pei la, aikaw tiet chauh khom bawkte bawl ei ta, ei nauhai khom inhoi ti lem an ta, ei hme khom an hnik lem ding a nih’ tiin zan tin mawh, mawh tia an mi thlut thlut chun lovai inlawiin thingtuoi ban ei hung put tran el a nih. Ei nuhain ‘Bawi, ieng thing ding am an ta leh i hung put ta chu?’ an mi hang ti dek dek a, ‘Ban ding a ni ie nu, intum suok el tang kan tih’ ei hang ti a.’I nuhmeiin a ngen a ni maw?’ an hang ti zet chun tarpihai inhrawt khum chak dep dep chun remchanga lain ei nu hai an hang trap hrang khum zet chun, mani nuhmei hai chu tran naw thei ni bik ta lo chu, ei nuhai vuok na dingin ar hmawl ei inlet ur ur a ni aw!’ Nuhmei hi Setan an ni chieng a nih” a ti chuh. Hril ding dang a tam hlea chuh chu tieng chu lo hun phot sien. “Moin a tarpi do a ta, mihriem hmelmahai chu ama sunghai ning an tih” ti Mika.7:6 ah ei hmuh.

Hieng ei thu hril ta hai po po hi ei insunga hai Pathien thu ei lak lut a, ei nau le te hai ei inchuktir naw a ni chun ei chungah thil la hung tlung ve ngei ding a nih ti ei ngaituo hlak ding a nih. Deuteronomi.6:4–9. ei tiem chun, Lalpa ei Pathien chu ei lungril po poin, ei thlarau po poin, ei hratna po poin ei hmangai ding a nih ti le thupek ami pek po po khom lungrila vong zingin le ei nauhai khom taima tak a inchuktir ding ei nih ti ei hmu a nih. Ei nauhai ei inchuktir dan ding chu ina ei um chang amanih, lama ei intlon lai amani khomin ei hril zing hlak ding a nih. Pahai, ei nauhai leh inah ei um chang dam hin ei nauhai kuomah Pathien hmangai dingin ei inchuktir hlak am? Ei lo inchuktir ngai naw a ni chun tu hin tran nghal ei tiu. Thu teplo le thu lawilo mei mei hril le movie mei mei en nekin Pathien hmangaina inthukzie le a ropuizie thu dam hi hohlimpui hlak ei tiu. Fèna ei nei chang khoma thilmak deu le ropui deu ei hmu chang dam hin Pathienin a mi hmangai leia mihriemhai ta dinga a thilthlawnpek an nizie thu dam hi hril hlak ding a nih. Theitawp suoa hun remchang zonga zan tina sung inkhom khom hi buotsai tum hlak ding a nih. Pathien thu insunga la lut hlakhai sungkuo chu zaah za an hlawtling naw khomin Pathien thu ngaisak lo insung nek chun a danglam bik reng reng hlak. Isu khoma ka thrang loin nangni khatin iengkhom thawthei in nei si nawh a ti a nih (Johan.15;5).

Tiemtu po po Lalpa’n malsawm dingin ka ditsakna Isu hmingin kan hlan.

(KEIVOM RUN, 17 June 2011)