Halloween party ideas 2015

Hi thusep hi Prof Lal Dena in a naupa dittak lungdaw hawngna ding le Inzawma a ziek a nih- Editor

Van hmun ropui hmangai ram khi,

Mithienghlimhai in a nih;

Anni kuomah cheng ve dingin,

Khawvel thilhai chu pei la.(K.Hlabu 364)

Pathien zar le sawrkar zarin India ram puo UK, France, Korea; Singapore, Bangkok le Malaysia ramhai dam ka lo sir ve tah a. UK-ah tum hni ka lo inzin tah a, chutaka ka hun tam lem chu Wales rama ka hmang . Wales ram khu ram chite, tlang insang taluo um lo, phaizawl taluo um lo bawk, tlang le muol inhnuoi dima um, ram inhawi le mawi a nih. A boruok an thieng, a mi chenghai an tha, tuolthat le insuom ti vel hriet ding a vang. Amiruokchu, ka hei um sina, ka pansak panthlang dinghai ka hei ngaituo chun, ni khat khawm tlei zo nawng ka tih. French mihai khu an tha, an polite, khawlai hei leng inla, hmel hriet lo khawmin ‘bonjour’ti’n an mi chibai a. Makpa, tu le tehai chengna ni sienkhawm, hei um sawngna ding chun inhnar umin ka hriet nawh. Asan chu tuolbawm tak ngiel khawm inbe paw lo a tam lem an nih chu! Nang in hmangai angin I tuolbawmhai (venghai) hmangai rawh ti hi iengtin am an hmang ta ding!

Malaysia, a bikin Sabah ram khi Hmar ram, Tipaimukh biel thing le ruo, muol le tlanghai leh an inang leiin lung a len kher el. Mani ram hawi sienkhawm, mani ram ni lo na na na chu chengna inhawi ni chuong naw nih. USA khu ka la hmu ve nawh a, a mi chenghai lifestyle, misuol bawraw le tangin mak tak tak TV-a ka hang en chang hin, chengna dinga ram dit um ni theiin ka ruot nawh. Kum khat khan ka Juliet leh South Koreaah thla thum kan hang um vea. Visiting Fellow, Korea Foundation, a um ka ni a, sin a rik nawh a, upat hnunga ‘honey moon’ hang hmang ang deuh kan nih. Ka Juliet lem chu Korea nupui pakhatin, “Indaw mi in nawh. Korea nupui nih, Koreaah um sawng rawh” a lo ti hiel. Hang um sawngna ding chun ngam a um chie nawh. Anni khawm khi an chipui tawngkhat hnakhat North Korea-hai leh indo tuma inep zing an ni leiin, ram dit um ‘hmangai ram’ a tlingzo tak tak nawh.

Thei ni sien chu, Holy Land khu vawikhat bek fang suok ve inla, ei unau suopui tam tak an lo um ta bawk a, ei mikhuol bek bek ta dim a ni? Hebron lai vel dam khun um hmun bengbel ve inla, Second Coming nghak el inla ka hang ti tum a. Khu ram hlak khu hmelma inhuol vel ram, minit le darkar tina indo thei zingna ngirhmuna um a ni leiin, hei cheng sawngna ding tak tak chun dit a um nawk nawh. Khawlai ram khawm tawngsephur ram vawng a lo ni leiin, ram muongum le inhawih hi a lo um tak tak nawh.

Khawvel Aigupta rama hin,
Muongna le lawmna ka zawnga;
Dam sung hmang zo tumin kan vai,
Tapna le lungngaina chauh a lo nih.(Suma: Idn Hlabu 217)

Hi khawvelah hin chu ram, hnam le tawngin mi a the a. Mani in hmunah le compound sungah tak ngiel khawm zalenna pumhlum nei thei a ni nawh. Mani tuolbawmhai mitmei veng naw thei an nawh. ‘Ka ram hung hnai sek sek raw se’ tia inhumru vawng ei nih. Mani hmasielna ram, kei dingchang lang, ama inlang sien, kei tling lang, ama tling naw sien tina ram a nih. Kristien ram ni si, rukru, tuolthatna ram, ramhuoi tamna ram, hnam le hnam, chi le kuong inthlierna ram. Thutak neka thukhel inlalna ram. Inzawt seng a ni nawh.

Ram pakhat cheng nuomna ka nei a. A hming ringawt khawm chu a va hei mawi de! Hmangaina Ram, Hmangai Ram a ni chu! A ram hming phuoktupa le a neitu chu Hmangai Pathien a nih. Hmangaina Rama chenghai chi tin, hnam tin le tawng tina fe khawmin sung khat (one family) an nih. Chi le hnam inthlierna a um ta nawh a, tawng pakhat chauh an hmang tah a, chu chu hmangai tawng, hmangaina tawng a nih. Thil dang an hril nawh “Hmangaina hi an hril vel” a ni tawp el. Dam lai thlalera hun tawite ei inzin sunga hmangaina tawng hmanga, “ka hmangai, ka ngai che” hang inti chang dam hin dam man a um vawng vawngin ei hriet hlak. Amiruokchu, hi tawngsephur ram hi pasalin a nuhmei dittak a thena ram a nih a. Nuhmeiin a pasal dittak a thena ram a ni bawk a.

Ni khat chu ka Pu Rokhum Keivom cancer natnaa na mek ka pana. A naunu dittak ramhuoihai kutah a lo chan tah a. A monu ‘former Miss Churachandpur’ a lo sun tah bawk a. Chuhai belsatu dingin a nuhmei a hma…ng…a…i tak cancer natna leiin a lo sun nawk tah a. Ta lawm lawm. Keia lusun ve hi chu nep tak a nih. “Nuhmei tangthe hi chu, dar khingkhat satthlak chu nepte a nih” ti’n a mi heih hril chu dawn ngaina ka hriet nawh. Revd Pu Darsanglien lekhabu “Lunglaia Chamzinghai’a an nu lekhathawn nuhnung tak a dawnna ka tiem ni lem chun, kan ringlawk hman mitthlin a mi lo buok zing el. Hmangaina Ram ei tlung hma chun nang le kei hi lusun nau, khawvel dawn tlei thei lo hin beidawngna chi hran hran ei hmasuon zing a nih. Ka thuin ka pieng nawh a. Ka pieng dingin ka remtina lak a nih bawk nawh. Chu umzie chu ka thutheina thang lova pieng ka ni chu. Chuong ang bawkin, thina chun, “Ruolpa, in zo tam? Mi zui rawh leh”ti’n ka remtina la ngai naw nih. Ka thu thang der lovin, ama remchang huna a hung el ding a nih. Amiruokchu, thina hi ti nawng ei tiu. Hmangaina Ram kawtsuo hraw mak maw chu a ni si.

Hmangaina rama hmangai tawng ruok chatuona hmang kar i nghakhla naw maw? An hawih chum chum awm ngei! Aw hmangaina ka hril thiem naw; sienkhawm ka topui thei si nawh. Hmangaina Ramah chun mi dum le mi ngo khawm an inhmangai tah ngawi ngawi a, puon var silin sung khat an ni tah. Chu hmunah chun naute hlamzuia thi le tar kuna thihai khawm ruoltlak an ni vawng tah. Tawngsephur rama mi hnuoihnung le chavaihai chunghnungna ram a ni tah. Mangtha tia inthena hlak um ta ngai lo ding. Hospital le cemetery dam chu hmeithai inah hreipui zawng an hril ang hlauh a ni tah ding a nih. Hmangai Ram chanchin, hmangai Johan lem chun hieng ang hin a lo ziek a: “Pathien ngei chu an kuomah um a ta, An Pathien ni bawk a tih. An mita inthawkin mitthli po po hrufai a ta, Thina um nawk ta naw nih a, Lungngai dam, tap dam, nat dam khawm, Um nawk ta bawk naw nih a, Thil hmasahai chu a bo tah” tiin. Chu umzie chu cancer le hiv dam, mi that hmang ‘ramhuoi’hai damin an mi sukbuoi ta naw ding a nih chu.

Hmangaina Rama chenghai chu hmangainaa sip an ni ta leiin, thlier bik nei lovin, anni kuomah cheng ve dingin chi tin hnam tin an fiel zing. Tawngsiephur khawvel a rinum zuolna chu, hmangai bik hmangai naw bik ei nei tlatna hi a nih. Mani inhmangai anga mani tuolbawmhai hmangai dinga inchuktir, hmangai thei tlat lo mi lulul ruol ei ni si. Keiin building bahara fak seng lo ka nei lai zingin, ka tuolbawm zing le zan suong ding hre lova meichawk en an um zing bawk. Hmangaina a lo re zo tah, khawvel hi lungngaina le duamna’n a sip zo tah. Hmangaina Ram chu inhmangai lo thei lona hmun a nih. Hmangaina Rama ka tuolbawm ding le ka sungkhatpui dinghai chu Mother Terasa, Mosie, Jacob, Martin Luther King, ka naupa Isaac Lalmalsawm Hmar le roultha dang dang pangmuol mi lo liemsan tah hai kha an ni ta ding a ni si a. A chang chu tlung ve kar ka nghakhla thei ngei!

Hmangaina Lal ram pan dingin,
Aw ka thlarauvin zawng ve la;
Khawvel mawina’n ko sien che khawm,
Lili par Lal nunnemin a nghak che.(Ibid.217).

Amiruokchu, hriet ding pakhat a um. Hmangaina Rama lut dingin mi tin fiel ni hai sienkhawm, thlang hai chu tlawmte an nih. Kristaah sukhringna chang le intlan ta sa hai chauh lut theina a ni tlat. A hi dam lai thil ngaituo ding pawimaw le tul chu a nih. Tuta la dam sun, tu el khawm inngaituo nawn ei tiu. Hringna ei siem thei ni lo lem hi chu tuta hnung chu inzapek ei tiuva, a dit zawng vana mi’n an thaw angin, hnuoi tawngsephur chunga ei leng lai khawm hin, a dit zawng thawin, inhmangaiin insawmdawl tuong ei tiu. Chuongchun, hmangaina ram, van nun ei lo intem lawk ding a nih.

Post a Comment

Comments not related to the news or article may be deleted.

Powered by Blogger.