Vantirko Hmel

By (L)Rev.Dr.Paula Pakhuongte*

Nunghak Lalruotmawiin Maryland State-ah hla saka rongbawlna a hung nei a. A rongbawlna hmun tinah Hmar nun ze mawi, inngaitlawmna nun a phur suok leiin a hmu taphotin a hmel chuh vantirko hmel angin kan hmu a, kan lawm tlang hle ti thu chu ka thu dong rawn tak a nih. A ni ngei, ei Hmar nun mawi inngaitlawmna nun le inthuom hi a mawi a, mi mit khom ei lak hlè ning a tih. Hi lei hi’m a ni ding, ei nunghak thrá thrà, ei suong em em hai hin hnam dang tlangval an mi neisan zo ding a ni hi! Hi thil hi i ngaituo ngai am?

Ph.D ka’n chuknaah “Hmar Vun Mawizie” ti assignment words 2000 zet ka ziek a. Ka Principal chun ‘A’ ngat a mi pek a nih. Ei hnam Hmar vun mawina hi hnam dangin an hmu hin an mi’n hnar em em a nih. Hnam dang mi fel deu le Saphaiin ei nunghakhai an mi neipek rop san hi, ei vun hi a lo mawi em a, mi ei hip em lei an nawm. Kei tak ngiel khom hi aw, mi titu ka hlaw zeuh zeuh a nih.

Hnam threnkhat chu thangindei um khopin an ngo puot a, threnkhat chu an var hluoi a, threnkhat chu an sen sur a, threnkhat chu an dum inthîp rak a, threnkhat chu an eng thung a. Eini Hmarhai vun ruok chu rong invuok tawk chara siem a nih. Pathienin a mi siem dan hi a lo mawi em a, mi mit la naw ruol ei ni nawh. Ei nunghakhaiin mingohai hi Pathien ang hiela hmua an hnot el hi inpâm an um takzet a nih. In hmel mawina le inpar mawina hi Hmar tlangvalhan hnam dang ta dingin kan phal nawh ti kan inhriettir non cheu a nih. Ka tleirawl lai ka bielnuin pasal a mi neisan a, ka phal naw che ka ti khah a la hriet zing ka ring.

Delhi tlanga ei nunghak suong em em haiin nuompawnga Saphai an ngai ropui hi a’n dik nawh. Ngaisang bik tlak an ni nawh. Thlasik anga inkhêl lovin, an mizie hi ka hriet chieng èm, ka tuolbawmhai an ni hih. Sap pasala nei tah hai khom inrâlring ro, “Hmar fin a tlai” ti hi ei hmabak a ni el thei a nih. Pathienin a mi lo siem dan, ei vun mawina hin ei fena tieng tieng mi en zui ei hlaw. Chubakah ei nungchang, ei Hmar nun mawi, inngaitlawmna nun ei inbel hin vantirko hmel angin miin an mi hmu hlak a nih. Hi lei hin a nih nunghak Lalruotmawi hmel khom khah vantirko anga Maryland State -a um Zo hnathlakhai khomin kan lo hmu chu nih. Mi ei hip ruolin ei inveng fimkhur a thra.

Ni khat chu ka nau tlangval, fit 5 le inchi 9-a insang, hmêl fel ve tak leh bazarah kan fe a. Bazara lo leng ve Sap nunghak hmel thra tak el hin mi a en a en a. A tawpah ka naupa chu a kuo chot a, sun pachang, Bazar hmun, mipui inzi nuoi nuoi lai chun a fawp ta ngawt ngawt el a. Ka naupan, “A hun tah” a ti khom chun a’n thla phal el nawh. Ei hmel vun anga vun mawi hi khawvelah a um naw a, chu chun mi ei hip chu ni ngei a tih. Ka naunu, ka suong ve èm ém khomin Sap tlangval a kop tlat a, hril thei an naw, a tawpah a hung thruoi lut a, nau nuhmei, Sap puo deu el hi an nei nghe nghe a, an hnùk hmain ka’n thrètir a nih.

Kum sawmthum sung mi hnam karah Pathien rong bawlin ka um ta a, mani hnam ni lo nuhmei pasal innei thrat nawzie hi a hrie chiengtu laia mi ni vein kan hriet. Mani hnam ni lo Sap nawknghal neihai lem hi chuh ka hmu dan chun, an vanglai hun dai chauh angah ka ngai. An hun hnuhnung tieng ding hi thlir ngam an nawh, mi lungsietum an nih. Sap lem hi chu thlasik anga inkhêl lovin an thra naw a nih.

Delhi tlanga Hmar nunghak, ei mi suongum tak tak hai, hnam dang mi nei ding chun kan phal naw cheu. Ei khawsak dan le ei dit dan khom inang thei lo, ei thil du zawng le fak nuom zawng le ei khawsawt dan khom inang lo, lungril inhmu thei tak tak lo a nih. Eini chun voksa hmepok ei du a, anni chun a ngaina an hriet nawh. ‘Bawinu, Tawia’ ti ve thei naw hai hi chu thlang tlak an ni nawh. In par mawina le rim inhnikna kha hnam dang ta dingin kan phal nawh. I hnampui le chu tlawmin, i rethei deuh a ni khomin i ta dingin a hlu lem. I hnuoi Paradis a ni lem.

Read more about Dr. Pakhuongte Here