Halloween party ideas 2015

Ka hming chuh Sumneichawng a na, Chawngi tiin an mi ko hlak – Nupui pakhat.

By Pu Ramthienghlim Varte*, Senior Anthropologist, Shillong

Hmingphuok hih khun taka ngaituo le uluk a ngai zie chuh Baibul besan khawmin hmu ding tam tak a um. Thiempu Zakaria chun Aron thla a mi nunghak Elizabeth nuhmeiin a nei, a ching leiin nau pasal Lalpa kuomah an hni hlak a. Biekbuka rawngbawl a riminhnik a raw lai Lalpa Vantirko a hung inlar a, “ Zakaria i thil hni khah hriet a nih, i nuhmei Elizabethin nau pasal nei pek ati che a, a hmingah JOHAN i sak ding a nih” tiin. Chuongang peiin, Pathien nau Lal Isu khawm an siengna ding nunghak inthieng Mary kuomah Lalpa Vantirkovin “ Inrai i ta, nau pasal nei i ta, a hmingah ISU i sak ding a nih” tiin an pienghma’n an hming chen phuokpek nghal an nih. Chun, Pathienin mi a hmang nuom le a ditsakhai chuh hming nei tasa khawm a thlak pek tawp tawpel el bawk a nih. eg. Saula- Paula tiin , Jakop- Isreal …

Sambalpur University, Orissa a M.Sc final year kan chuklai ka ruolpa’n a upa nau hmasa tak hmingphuokna programme a thang dingin ami fiel a. An lak ursun em em el a, zantieng kan tlunga, hmingphuok hma chuh bufak thienglo alo a nih. Zingkhuo a hung var a, an puithiemin ramtin-ramtang khik kuolin thu an sam a, a zo el ding rawm kati chuh sun 12:00 velin a hming dinga anlo riruong pathum khah pakhat khatin darkar iemani zat ala hei chai kuolvel khah chuh nau hmingphuok a ka thanglai po po ka thawfuknaw tak awm. Hih, nau hmingphuok leia bu ka nghei vawikhatna ana, riekna mumal bawk lo chun zan a sawtin tamsawlin ka thivang a nih.

Hmingphuok hih an tih annawm, tien tienlai ei rama khuo pakhat a um a, hmingphuoktu an nei a, ama chuh danginawk, tawngthatheilo a nih. Chuleiin, nau hungpienghai chuh action-in an hming a phuokpek hlak a. Naute hmingphuok ding a um chun an kova naute chuh a hei en vung vunga annui sut chun a hming chuh - Lal hlimpuia, a khek rak leh –Lal Auva, a khup an tung chun- Khuptung , a kut a khai chun- Khailuaia…. tina a nih an ti pei a, an lawm em em tho.

HMING DANGDAI

Hmingphuok thua chuh Khasi (Bak)-hai hih khawvel hnam ka hmuphak chinah a dangdai pawl tak an ni ka ring. Pa pakhatin Motor a hau em em a, a nauhai hming dingin hiengang hin– Power Stearing Dkhar(P.S.Dkhar), First Gear Dkhar (F.G.Dkhar), Driver Dkhar (D.Dkhar), Brake Oil Dkhar (B.O.Dkhar), Four wheel Dkhar( F.W.Dkhar), chun naunei an beiseinaw hnungin pakhat dang a hung nei nawk a Special Gear Dkhar ( S.G.Dkhar) an buk an tih. Chun, June thla a pienghai chuh June Flora Tariang dam an ti a. Ofis ah naupang attestation thawdinga an hung changhin hming mak tak tak hrilding a tam - Hopeless annawleh Hopeful Lyngdoh dam, I love you, Evergreen, Full Moon, Hammer… hming pakhat lem chuh Mr King Gobra ti a nih. Pui tak a nih.

Unau Garohai khawm anni tho. Pu Rohminglien IFS Garo Hills ah DFO a um lai khan Garo haiin vadungpang phaiphin lai Wrestling Competition annei hlak ani awm a, hi wrestling defending champion chuh Champion M. Sangma a nih. Amiruokhuh, tuta tum hin a champ. phak ta naw a. Winner chuh Loster P. Sangma ana, runners up chuh Standing Sangma a nih. D.C.-in lawmman a hei sem a, runners up lawmman Standing Sangma-in hung la raw seh ti a vadung khawk rum ruma a mike in a hei puong chuh ‘Lo nghak ro, Standing Sangma Phaiphin lai a ruolpa Sitting Sangma leh an inthung a tuhin lawmman la dingin a hung mek’ tiin an hung hril a ti chuh.

Vawikhat chuh, EPIC (Elect. Photo I-Card) thawdingin Polling Station pakhat, Shillongah ka fe a, mi pakhat a hunglut a, a hming chuh J.D.Kharkongor a nih. An hming hih a mak thei em leiin ka rawipa ka hei indawn tir a. J.D. is stand for what a hei ti chuh- Joint Director a ti a. Asanchuh, a pu hih Agriculture Department a Jt. Director a pension ana, chu hrietzingna dinga phuok alo ni zing.

Chun, an hmingin an inko zen zen nawh. Upa tak chuh Bah-Hep, an milaihai Bah-Deng, a naupang tak Bah-Doh tia inko deuvawng an nih, an nuhmeihai khawm chuong tho. Chuleiin, an hming indiktak besanin va zawng la pansak-panthlang khawm an inhrietpawnaw reng reng a, zawngsuok an harsa. Mak deu an nih.

Hnam tinin hmingphuok le putdan tlangpui ei nei seng a, eini khawm thenkhat chun ei lak ursun em em a, sakhuona a kulmut deuhai lem chun LAL thanglovin hming ei phuok theinaw vang an tah. Baibul a record tha thahai hming hih ei dit zuol a, Johan Lalramsan, Paul Lalringsan, Solomon Remruotthiem, Crusade Lalhmingmak, Kalvarimawi, Pielralmawi, Lalremruot, Stephan Lalhmangai le dang dang ei hei phuok a. Ei phuok nasanhai thatthei vei leh, an hung nunghak-tlangval a thenkhat chuh suol thaw’n nun an hmang a, thina chenin an chung ro a hung rel pek a. Paula an khai hlum, Johan O.D.-in a thi, Solomonin Johan chemte’n a sun hlum, No. 4 zawra sumdawng Stephan Hmar chuh Police haiin an man tihai dam hih chuh an hming le chetdan an tuh naw taluo bek bek leiin ngaithlak pei a umnaw thei hle. A tha ti lei ringawt a thaw rawk rawk chi khawm nisien a hawi naw khawpel. Hming an put pekhai le Isu rorelna Court a an inhmaituok hun ding ngaituo lem chun huphur um tak a nih.

Chun, Assam ram a ei unauhai hming hih an dang nawk deu hlek a. Lam harsa deu deu saphming um bawklo- hieng Sumkamrum, Thiltinlut, Sumtinkam, Sumhluhrawng, Lalneikhup, Ruolsangkam, Ralchawngkam, Neichawngkam, Hlikamhrang, Khuptinlut le dang dang.

Vai ram le hmun dang danga ei ruolpawlna le umna ah ei hming tluonsuok ei hril chun hriet harsa an ti em em a, keikhawm vawisun chen hin Ofis a ka sinthawpuihai chun ka hming nilovin ka tittle Varte hih an mi kona ana, chu khawm chuh a ziek dik theilo an la tam el. Ei hming lam intak taluo leiin ruollai khawm ei inlar theinaw chang hih a umve. Hming tluonsuok ei hril lem chun a ngaina an hriet nawh, inchuktir fet hnung khawmin an kam an khap fuk tak tak thei chuong naw leiin mi be nuom le ruola misiem nuom tamtakhai bieknaw phana khawm a ni bawk hlak. Hollo, Hai ! ti ringawta in address dam hi mi po povin thaw pangai a einei ani leiin naupang intehlem bawl nekin a nep lem.

THAWDAN THA LE REMCHANG

A chunga hmingphuok dan ei hei tarlang hai hih mak tak tak khawm lo umsien ei khawtlang nun le hnam niphung ani tlat leiin tukhawmin ei insawisel thei naw a. Amiruokchuh, thangtharhai hriet ding le bengvarna ding thiltha ni a ka hriet chuh ei unau Mizohai thilching tha deu el a um. Chuh, hi hi a nih. Inhmelhietna dinga an hming ei indawn chun ka hming chuh Lalrinzuali ani a, Rinte/Ma-rin tiin an mi ko hlak, kei ka hming chuh Lal ramchhanchhuaka ani a, Chhana/Chhante tiin an mi ko hlak, Ka hming chuh Zoramdinthara a ni a Zoram tiin an mi ko hlak… tiin an inhril hlak hih a thain a remchang hle. Hienganghin kalo tive ngainaw leiin thenkhatin hmingtluonin, thenkhatin, Rama, Thienga, Thienghlim, RT, R.Th, thenkhatin Varte tiin hming lamtawi a an mi kona an dang vawng leiin a remchangnawna a tam. Synod Higher Secondary School, Aizawl a ka thawklai Pu Rozama Chawngthu chun naupanghai a hril uor thei em em khah hotu feltak alo nih.

Thangthar le tharlo tulai khawvel a ding chun ei ruolpawlna le chengna hi a zau tah a, khawlai khawm um inla hmasawn nuom eini bawk leiin hming le inko danah mihai hrietthiem awlzawng a inhril hi a tha. Chun tittle/clan ei bel ani khawmin hming tluonsuok le tittle hril phawt a hming lamtawi (surname) an mi kona ei nei ani chun bau zang deuva hrilvat hih thiltha nin an lang bawk.

Ka hming chuh Sumtinlut ana, Suma tiin an mi ko hlak, ka hming chuh Ramthienghlim Varte ana Rama tiin an mi ko hlak, ka hming chuh Gospel Centenary Zarzokim ana Gospel tiin an mi ko hlak….. ti hlak inla bengvar hlawna ani ve ngei ka ring. Chun, bau zang hieu le inza taka ei ngirhmun dungzuia Pu, Pa, Pi tihai hih tawngbau hring ana, ngaithlatu tading khawmin lungril a suk hrisel a, lawm a um. Chuong nilova, hawrawp pui (Capital Letter)-a in-mawl biek a insuortluon el hin chuh digest an takin inbiekna boruok a zang hieu thei ngai naw a, hnam changkanghaiin an thawngainaw bawk. Chuleiin, In-mawl biek hi mawlcho suklangtu ana, a hmangtu chuh mi-mawl a ni el. Mi lungril tha le fel khawm nisien a thatna le felna khan a mawlna a hliekhu zo thei tak tak ngai nawh tihi hrein hmingphuok le inko danah fimkhurin, hmasawn tum inla nuom a um.

Post a Comment

Comments not related to the news or article may be deleted.

Powered by Blogger.