Ngaidan Ka Ngaidan

By Lalremlien Neitham*
Ngaidan intuoknaw leiin ram le ram an indo a, hnam le hnam thisen insuo pekna a suok a, ruol inlaichinna a suk tan a, kohran hai karah Setan in lalna a chang a, khawthlangah buoina a suk suok a, nupa le sungkuo karah harawtna ding a siem a, inngaizawnghai sukthretuin an chang a; ngaidan hin mihriem lu sukhai chum chumin, thil ditumlo tak tak inngaituo tirin anthaw tir hlak.
“Ngaidan chu nakawr a ei hriet, mitvar a ei hmu haia inthoka thuring eini a hung intuo, hringnun kalchawidan ding minchuktirtu le ke penna ding mi kawk hmutu zie pakhat laia mi a nih.”
Ngaidan hin a thra le a thranaw, indik le indiknaw, mak le pangngai, suol le fel tihai hi a nei hranpa chuongnaw niin ka hriet. Mihriem ngaidanhai chu a thil tuok le thil hmu, a hun le a hmun izirin a hung nei hlak. Mani tawk sengah mani ngaidan chu a famkimin a thra seng a, midang neka mani ngaidan ditlem vong ei nih ti inla khel ninaw nih. Ei thil hriet le hmu haia inthoka ngaidan ei hung nei hlak ani leiin, mimal tin thil thlirdan le hmudan chu an angnaw thret thret seng bok a, ngaidan khom chu mitin ah a danglam inruol seng bok a nih.
Ngaidan dang danga inthoka hung piengsuok ngaidan chun nuom am nuomnaw inla kawk dang dang tieng ei lu ami hem pek thei a. Ei ngaidanhai chun ei khawvel chu a siemthra thei ang bokin, a suk umziebo thei bok a nih. Ngaidan hi mihriem kalchawidan ding mi kawk hmutu ani ang hrimin, ei hringnun ah thu khom a nei reng a nih.
Khawvela mihriem hai ngaidan chu a reng a ramin inang sien, an kawkalna um thraknaw sien, tala le a hongna chabi inrem ang elin hang inrem sienla, ei hmakhuo chu ngaituo um hleng ei tih. Lemchang leh hang tekhi inla, “The Most Boring Movie” annawleh, a ieng “The Most” am ani chun lawmman khom a dong hiel beisei thei ning a tih.
Ei ngaidan hai seng hi lo inangtuo vong sienla, ei thil hriltlang le ngaituo hlak hai chu zau tieng nekin zim tieng inthrang lem a tih. Asanchu, ngaidanhai ti chu zim em em ngaidan hung ning an ta, nghatna pakhat chauh a hung nei ding tina ning a tih. Ngaidan pakhat nekin, ngaidan pahni le a neka tam chu a thralem a, chuong ngaidanhai a inthoka hung suok ngaidan chu dit a um lemin, rorelna thra, lampui thra hraw lem ding, etc hai chu ami kawk hmu thei ring a um.
Ngaidan pakhat chauh chun hmasawnna le changkangna tieng mi panpui nekin, hnungtolna tieng mi hnuk lem a ta; tuikhur inthuk tak vom ruou el a mi pei tla theitu, puk suokna ding kotkhara lung lien tawk tak mi daltu angin mi dalin mi hnom deng a ta, eng suokna tieng chun ei kehai mi penpui ngai nawng a tih.
Lekha thiem nazong ngaidan chu a thiemnaw lemhai leh tekhi a, a thralem ti thei ninaw ni a, anchuk sanglemna lei chun a famkimin a thra bik ti thei ni bok naw nih. A thil inchuk, hmu, tong le i hriethai a inthok chun ngaidan thra tamtak chu nei ngei a tih. Amiruokchu, thiemna le hrietna chu a zau a, tawp intai a neinaw a, nei thei vong ani bok nawh. Lekha inchuknaw le thiemnaw khom mihriem ve tho ani leiin, ngaidan chu a nei ve ngei ding a na, a ngaidan khom chu belthlak hun um a ta, “ngaidan thra” huom sunga chun lawmlut thei ni bok a tih. Lekha inchuk sang le tiemrawn le invakrawn le thil tong annawleh hmurawnna chun “ngaidan thra” ei ti hlak chu siem de sienkhom, a famkim a ngai thei ninaw nih.
Mi hrietfuklo, daikilkara lo um kek hai ngaidan khom ei/mi threnkhat ngaidan neka thra ngaidan alo kol zing thei a nih. Vok ek sir hmasa annawleh sir rawn lem leiin ngaidan thra an nei bik vong thei nawh. Ngaidan chu mitin kuomah sem sem dam dam a sem ani tlat si a.
Ngaidan chu ei khawvel kalchawidan ding minchuktirtu poimawtak nisienkhom, thi chil el chie ngai lo ding a nih. Or pum rak rak a khek suokpuia, ban phar kuol vel a, mani ngaidan thratlemna hril a, midang ngaidan nek chun mani ngaidan chu hmanglem thei danding lungrila phier rukna hun dam khom um ngei a tih. Chuong hun a chun, midang ngaidan khom ngaituo pek ve chu a tlawm tlaka ngai loa; an ngaidan le ei mimal ngaidan chu remtuo a, ei ngaidan buk a riknaw lem ti ei hriet chun midang ngaidan chu haw sawng pek a, ei ngaidan a chun belsa a, ei ngaidan rikdan ding chu ngaituo lem chu thaw uor chie ni lem a tih. Mihaiin ei “ngaidan chu a thra ngei” tia an mi pompui pek khom olsam phang a tih. Midang ngaidan laknaw taluo khom a thranaw a, midang ngaidan ei hnawl lai zing hin ei ngaidan khom a thratna ding lampui ei dal pek lem zing a nih, ti hi hriet a poimaw takzet.
Ei ngaidan hai hi ei khawvel siemthratnaa hmangruo poimaw tak ani ang bokin, a hrim thei danding tak ngaituo a, a hrimna chu iengtinam hmang trangkai ei ta, ti tieng zawng chun ei ngaituona hai pe lem hlak ei tiu! Thawsuol naw bok ei ta, insir naw bawk ei tih.
Hi hi ngaidan ka ngaidan chu a nih.
* (New Delhi, May 19, 2004)