Halloween party ideas 2015

[By Pastor Lalropar]

Aw ringnaw chu iengtin am ko an ta? Thu an hriet naw chu iengtin am ring thei an ta? Thu hriltu um loin iengtin am hrieng an ta?” Rom10:14

Pathien thil rel dan hi a makin a ropui a, mihriem sut phak ruol a ni nawh. Bible hming hung intan dan chu Grik tawng ‘biblia’ an naw leh ‘byldos’ tia hung intan a nih. Phairuong ang deuh, Meitei-ha’n pher (kokna) an ta ang chi deuh hi an inthuoa, chu chu thil inphek rik deuhin an indel tira, chu phek chu lekhapuon angin an hmang hlak a nih. Chu chu atirin Pathien thu ziekna dingin an lo hmang a nih. Hi neka changkang met chu savun lekha a nih. Hieng ang hin tawngbula inthawkin Bible ti hi a hung suok tah a nih. Khawvel hnam tawng tinin Bible ei lo ti vawng el a nih.

Bible ei ti hi Thuthlung Hlui lekhabu ziektu mi hran hranhaiin Pathien Thlarau inhriettirna ang peia bu 39 hi Hebrai \awnga an lo ziek a nih. Chuong ang bawkin Thuthlung Thar bu 27 hi mi hran hran mi pakuo velin hmun hran le hun hrana an ziek a nih. Thuthlung Thar po hi a ziekthuhai Hebrai mi hi hai sienkhawm Grik \awngin an ziek a nih. Thuthlung Hlui le Thuthlung Thar inkawp bu 66 chu eini \awng chun ‘Pathien Lekhabu Inthieng’ ei lo tih.

Thuthlung Hlui hieng ang hin an the:-

1) Danbuhai (Law books), Genesis-Deuteronomy bu 5.

2) Chanchin (Historical) Joshua-Esther chen bu 12.

3) Hlahai (Poetical) Job-Solomon Hla chen bu 5.

4) Zawlneihai (Prophetic), Isai-Malaki chen Bu 17.

Thuthlung Thar khawm hi hieng ang deuhin an \he nawi ve:-

1) Chanchin |ha bulihai.

2) Apostlehai rawngbawlna chanchin.

3) Lekhathawnhai Rom-Juda chen.

4) Thupuongsuo.

Hieng lekhabu 66 hai hi an ziek hun sung chu B.C 1400-a inthawk A.D 100 chen, kum 1500 sung vela ziek a nih. A ziektuhai khawm mithiem dam, lal dam, zawlnei, sinthawna hran hran nei dam, apostlehai, daktor dam an ni tawl.

AN ZIEK DAN: Thuthlung Hlui buhai hi a bung le chang thupui khawm um chuong lova ziek zawm vawng an nih. Bu khat chu lekhabu zuol pakhat pei a ni el. Thuthlun Tthar khawm Grik \awnga ziek a nih a, inzawm vawnga ziek a ni ve vawng.

A BUNG LE CHANG |HE A HUNG NIH: Tiem an hawina ding chauh ni loin, a thu inzawm pei dana inthawkin a bung le chang hi an hung \he nawia, a tiem an hawi hle a nih. Thuthlung Hlui hi Stephen Langtone, Archbishop of Canterbury’n a siem a nih. Ama hi AD 1228-in a thi. Thuthlung Thar bu hi a bung um lovin a chang chauh siem hmasa tak chu Grik \awnga ziek a nih. Thuthlung Thar khawla an sut hmasa tak chu Paris khawpuia AD 1551 khan a bung um loin a chang chauh \hangin an lo sut a nih. Chu hnunga chun a bung le chang hung siem feltu chu Robert Stephen a nih. Ama chun Vulgate Latin \awng Thuthlung Thar bu chu AD 1555-n a hung siem fel tah a nih. English Bibles a bung le chang suok hmasa tak chu Geneva Edition 1560 kuma sut a nih. Chutaka inthawk chun Bible an sut ta phawtah a bung le chang hi a \hang ta pei a nih.

BIBLE |AWMG DANGA INLET |AN A NIH: Thuthlung Hlui bu po hi Hebrai \awnga inthawkin Grik \awngin B.C. 250-150 sung khan an lo inlet zo a, a hming dingin ‘SEPTUAGIN’ an tih, a lam tawia an sie chun (LXX) an sie, Spetaugin Bible tina a nih.

LATIN |AWNGIN: Rom Bishop Jerome chu Pathien thu thiemtak a ni leiin Rom Lalin Latin \awnga Bible inlet dingin Israel rama a tir a, Bethlehem khuo Isu piengna hmunah in an bawlna hmun ngeiah Bible pumpui hi Latin \awngin A.D 383-405 sung khan an let a nih. Chu a Bible inlet hming ding chun ‘Latin Vulgate’ an tih. Roman Catholic Kohranhai lem chun Protestanhai tiem ding an lo phal ngai naw hiel a nih. Tu hnung ruok hin chu an the dar ve tah.

ENGLISH BIBLE: Sap\awnga Bible hmasa tak chu kum 1320-1384 sunga Bible pumpui John Wycliffe-in a lo inlet kha a nih. Chu hnung chun William Tynadale 1525, Mathew’s Bible 1537, the Great Bible 1537, The Bishop Bible 1538, The Geneve Bible 1560, the Douay Bible 1582 ti hai hi an hung sut pei tah a nih..

KING JAMES BIBLE: King James Bible hi Bible inlar tak a nih a, vawisun ni chena la chul thei lo a nih. Kum 1611 khan King James I-in mithiem (scholars) 47 hai ko khawmin an lettir a nih. Kum 6 sung zet an buoipui a ni leiin a \ha hle a nih. King James Bible sirsanin Revised Version, Dr. C.I. Schofield Bible Study dam, Thomson Chain Reference le a dang dang hai tamtak a suok ta pei a nih. English \awngin Version hi a tam ta hle a nih. Eini Hmar \awng khawmin Version pathum ei hang nei ve thei ta dam hi lawm a um tak zet el. Version pakhat khawm la nei lo hnam tamtak an la um si a. Ei Version neihai chu BSI-in a mi sutpek hi Revised Version an besan deuh a hawi. Bible for the World-in a sut bawk a. Chun Delhi Version ei nei ta bawk; an \hat dan an ang seng nawh. En tuok thiem inla pakhata fie lo pakhata fie tak si dam a um hi a \hat nawk zuolna a nih.

BIBLE BU 66: Eini Protestant Kohranhai chun Bible bu 66 hi ei nei a, Pathien inthuok kh<ma mihriemhai hmanga an ziektir a nih. A sunga thu um po po hai hi indik lo thei lova ei pawm a nih. Roman Kohranin Apokrifa an pawmsa leiin an Bible-ah bu 78 lai zet an nei.

APOKRIFA EI TI HAI CHU: Apokrifa umzie chu thup/inbi (hidden) ‘thuruk’ (secret) tina a nih. Roman Kohranhai chun kum 1546 khan trent khuoah inkhawmpui lien an nei a; chu huna chun Apokrifa lekhabuhai chu Bible-ah an pawm tah a nih, Chuonghai chu:-

TOBITA: Juda inpem dar Aigupta rama umhai laia inthawka hung suok a nih. Pathien \ituhai chu maktakin Pathienin a sansuok hlakna thu a nih. B.C. 300 vela ziek a nih. Bung 14 a um.

JUDITH LEKHABU: Judith hi pasal sun tah a ni a. Mosie dan inzaa zawmtu nuhmei ringum tak a nih. Hmelma sipaihaiin Judahai suksiet an tum thu a ziek; bung 16 a um a, ngainuom um tak a nih.

ESTHER: Hi lekhabu hi Hebrai le Aramic \awng inpawla ziek a nih. Ei Bible Esther sunzawmna ang deu a nih. Grik \awngin BC 120 lai khan an lo inlet a; bung 10 a um.

SOLOMON THUVAR: BC 100 vela ziek a nih, Aigupta rama Juda mi pakhat ziek a nih a, Thuvar sunzawmna ang deuh a nih, bung 19 a um.

SIRA NAUPA JOSHUA THUVAR: (Ben Sira); Latin hai chun a hming dingin Ecclesisticus ti’n an phuok a nih, a um zie chu Biekina tiem ding tina a nih. Sakhuo thil dam, um dan \ha ni tina um dan ding hai a ziek, bung 51 a um.

BARUK LEKHABU: Barut hi zawlnei Jeremia lekhabu ziektu kha a nih. Barukin thupui pali a hrilhai ziek a nih, bung 5 a um.

JEREMIA LEKHA: Milim siem fawm hi iengkhawm an naw zie le milim bietuhai invet thlak zie a ziek, chang 73 chau a um.

AZARIA |AWNG|AINA LE TLANGVAL 3 INPAKNA HLA: Daniel lekhabu Grik \awnga an inlet naa Daniel 3:23 le 24 inkara an thu belsa a nih. Chang 68 a nei.

SUSAN: Hi khawm hi Daniel lekhabu an ziek belsana a nih; chang 64 a na, Daniel lekhabuah an belsa nghal.

BELA LE DRAGON: Babulon Pathien Bela chu Pathien tak an naw zie huoisen taka Danielin a hrilna a nih, chang 42 a uma, Grik Biblea chu an belsa nghal.

MAKABI PAKHATNA: Judahai chanchin Antiok Epiphanes BC 175 huna inthawk John Hurkania hun BC 134 hun sunga Judahai chanchin a nih a, bung 16 a um.

MAKABI PAHNINA: Thiempu lal tak Onia le Nikanor thi chena Judahai chanchin ziekna a nih BC 184-166 sunga mi a nih, bung 15 a um.

ESDRA PAKHATNA: Jerusalem tlukna le saltang hung kir nawkna le temple bawl \hatna thu a nih; bung 9 a um. Bible \hangpuitu \ha tak a nih.

ESDRA PAHNINA: Pathien inlarna vawi sari le hrllawkna thu a nih. Bung 16 zet a um.

THU TLANG KAWMNA: Bible hi lal tamtakin an theida leiin sukrem an lo tum ta hlak a. Rom lal khan sukbohmang tum sienkhawm Juda thiempuhai khan an lo thupa, chuonghai chu hmu dawk a hung nih a. Bible inlettuhai ta dinga \angkai em em an ni pei. Vawisun ni chenin sukrem nuomtu le dotu tamtak nei sien khawm, a la pung pei lem a nih. Holy Bible hi \awng 1100 chuonga inlet a ni tah. Hnam tamtakin an la nei naw leiin, chuonghai chun an ni \awng ngeia Pathien thu an tiem ve theina dingin United Bible Society chun nasa takin \hang a lak zing a nih. India ram sunga ngei khawm hnam tam takin an la nei naw leiin Bible Society of India chun nasa takin \hang lain hma a sawn nawk zuolna dingin AUXILIARY khawm hmun 15 hiela indin a nih. Eini North East-ah khawm Auxiliary pathum ei nei - Shillong, Aizawl le Dimapur. Eini hi Dimapur hnuoia um ei nih.

Bible Society hi Kohran bik um lo, Kristienhai po povin Lalpa rawng ei bawl tlangna a ni leiin kawng khat beka ei \hang ve chu nuom a um khawp el. Petron member, life member, junior member, memorial gift dam, birth day gift le a dang dang, kohran pawl, sungkuo dam le mimalin an \hang thei vawng. Ei \awnga Holy Bible hi press pangngaia mimala sut nisien chu Rs. 400-500 vel man a ni ngei ding a nih; Mihai thilpekna leiin BSI-in tlawmte’n a min chawktir a ni hi. Eini Hmar \awnga Holy Bible BSI a mi sut pek 1968-a ei inhlan tuma mipui lawm zie kha a hrie khawm la um ngei ei tih. Chuleiin BSI-in Bible nei nawhai a sutpek pei theina dingin ei thei tawpin \hang hang la veng ei tiu aw!!! Vawisuna ei thawlawm chawi khawm hi mani kohran hming sengin BSI Branch-ah pe lut seng ei tiu aw. Tiemtuhai le ngaithlatuhai po povin Bible ropui zie le a hlut zie hre thar zuol seng ei tiu.

Post a Comment

Comments not related to the news or article may be deleted.

Powered by Blogger.