Halloween party ideas 2015

Issac Intoate Today, April 18, is the 4th death anniversary of Hmar activist Issac Lalmalsawm Intoate and on this occasion Inpui.com brings you a tribute to the brave heart by noted Hmar writer and our columnist Pu L.KEIVOM.

LUNGLAM KAN VAI

Hmun serh am lo ni ta,

Ka’n vaina hnuoi ram hi?

-Rev. Thangngur

April 20, 2006 zan tieng khan Aizawl tlanga Beraw muolah Tv. Isaac Lalmalsawm Intoate ruong chu an hmu a, a zingah Imphal tieng an phur tung a, April 22, 2006 khan mitthli tam tak leh Imphal-ah ropui takin an vui liem a. Rawng taka Isaac an that thu hin Zoram khawvel a thrawng hle a, hmun tina inthokin a thattuhai demna thu le ama sunna thu chu ruopui vanawn ang elin a hung sùr thla ti internet hmangtuhai chun ei hriet seng ka ring. Ama la hmu ngai der lo, thlang tawp ram Americaa chenghai chen khomin sunpuina an lo nei hiel a nih.

Chu boruok pik takin a chìm Delhi tlanga cheng a hnam chanpuihai lem chu April 18 zana Isaac an thruoi hmang thu an hriet chara inthoka a chanchin sun le zana ngaiventu le suizuitu an ni leiin, a thi thu hin a deng nasa zuol amanih ti ding khopin an tuor a. Ka hriet suol a ni naw chun, kum iemani zat sung hin Isaac thi thuin mi lung a thrawng ang tluk hin Delhi tlanga Sinlung khawvel thrut hi tu dang thi khomin an la sawi hning ngai nawh. A san chu, internet thlengpui kila titi sepna Hmaryahoogroups (HYG) a a ser laia a mei ang a ni el bakah Delhi tlanga inthoka theitawpa ram le hnam santu dinga kawmiti indin, Hmar Steering Committee (HSC)-in thu le hla sem darna tienga a hmangruo hmang trangkai tak, Hmar Inpui Information Department-a an tlangsam poimaw a ni lei a nih. Ama hi Hmar Inpuia ngirhmun chel lai, mi suol kut luma thi hmasa tak a nih.

Chuong chu a ni leiin, Isaac an vui liem tuk, April 23, 2006 chawhnung dar thuma Delhi Hmar Christian Fellowship chawibiek inkhawma chun inpakna hla thruoitu, DHCF Thralai Thruoitu le HSC-a Secretary ni bok Samuel Songate chun hlaa rongbawlna a tran hmain, ama lungpuokin Isaac Lalmalsawm Intoate sunna le hriet zingnaa minit khat to troka ngir dingin mipui a hung fiel a. Chuong ang thil rot nachang a hriet chu thra ka lo ti lungril hle a, Pathienin varna a pek ni dingin ka ngai a. Inkhawm trin chun tuola thingpui dawn khawmnaah mi dang khomin a thaw thratzie thu chu an hril sap sap ka hriet a.

April 28, 2006 Zirtawp zan Munirkaa DHCF Thralai inkhawmah ka naupa David Lalhmingsangin thu a hril ding a ni leiin kan nupa-in kan inkhawm ve a. Hi inkhawma hin DHCF Chairman ni lai Pu Suothang naunu, Hmar trong, Saptrong le Hindi thiem innâl vong Nk. Grace Niengmawi chu inkhawm prokram vongtu a nih. Ka naupa David-in thu a hril tran tawm chun ama lungpuokin, Isaac sunna le hriet zingnaa to troka minit khat ngira trongtrai seng dingin inkhawm po po chu a hung fiel a, chu hun ser chu khùn takin kan hmang a. Ka naupan chuong ang thil rot nachang a hriet el chu ka lawm hle a, thlarauin thaw dinga a’n hriettir leia a thaw ni dingin kei chun ka ring el chauh khom ni loin ka pom thlap a nih.

Chuonga lung inruol taka ‘D’ key-a ei sak thrap thrap ni dinga ka lo ngai lai chun May 6, 2006 DHCF Pathienni chawibiek inkhawmah DHCF Secretary-in Inrinni May 5-a Executive Committee inkhawm thu ngaituohai le rèlhai a hung puong chun sak phak ruol lo dinga insangin a key a hung thlak ta dai el a. DHCF Executive Committee thu suok khom ni loa Isaac sunna le hriet zingnaa Samuel Songate-in ama lungpuoka ‘minute silence’ a mi lo thawpui khan DHCF ser le sang a bawsiet thu, hieng thil hi thaw a ni ngai nawzie le thaw ta lo ding a nizie uor tak le thlum lo zetin a hung puong a. Thra le awm ka lo ti êm êm kha mi dang ta ding chun thil kha tak le awm lo tak a lo ni zing chu tie! A puong lai chun ka lungrilin, “Isaac chunga kut inthlaktirtu thlarau tirdakum chun kohrana khom hmun a lo hluo lien hle a ni maw!” ka ti vong vong a. Hitler hun laia thil tlunghai dam a mi’n ngaituotir a. Inzakum ka ti a, lunglam ka’n vai a nih.

Chu lei chu a nih ti artikul hi ka ziek chu. Kohranin tuolthattuhai dem ngam loa an thathai sunpui chen khom ser le sang le inkala ngaina lungril a nei chun, chu kohran laia roreltu chu Pathien ni kher naw nih. “Tuol that naw rawh” titu kha tu am a na? Sakhuo le khawtlang inrelbawlna dinga duthusama thra dan thlungpui zamtu, Iengkim Lalpa JEHOVA a nih (Ex. 20:13). Kainan a sang a that leia trongsie inphurtu kha tu am a na? JEHOVA bok a nih. Baibul thu le zai khera thluk lo khomin, ieng anga hnam hnufuol lai khom, tuolthat hi ieng sawsaiti khomin ieng lai khomin a phal ngai nawh. Johan Thupuong (22:15) a lem chu tuolthathai hi van ram lut lo dinga a hrilhai laia mi an nih.

Chuong chu ni siin, Pathien hring biea inhril kohranin hienga tuol inthatna hi ieng leia a tosan mei mei am a na? Thupek Sawm laia khom thrang hrim hrim lo, Pathienin nupaa um dinga Edena inthoka a siem nuhmei le pasal, kohranin innei dan a siem hmaa olsam taka inthruoia innei el hlakhai dam kha dan ei siem chop hnung chun ei dan siem bawsetuhai chu thu nei inti deuin, invak suorin kohrana inthokin ei hnot suok a. Pathienin chi thla pung dinga a ruot pasalin nuhmei nei si loa a mawphurna a lo va hlen khomin ei hnot suok hlak bok. Hieng danhai hi mawi tak le thra taka mihriem ei khawsak theina dinga inthununna ramri ei khangna a ni leiin, a hmun le hun zirin ei hmang pei a trul hrim a. A puithu tak ruok chu Pathien Dan siem a nih. Ieng ang hminga an thaw khom ni sien, eini laia mihriem hringna chunga kut thlaktu, tuol thattuhai hi ieng dinga kohranin hnot suok loa kohran lai ngam taka an inzêl zing am a na?

Kum 1991 khan ka ruolpa Pu Ngurdinglien chu biek in huong sungah uolau tak le rawng takin an that a, mit ngeia hmutu le a thattuhai khom hre chieng, sienkhom hre ngam si lo ei tam. Khang ang khopa inthatna rapthlak a tlung khan kohranin demna rawl a’n suo ngam a ni? Kohran ieng zatin am sunna prokram an siem a? Chanchinbu ieng zatin am kha inthatna thua khan poitina le demna thu an insuo ngam a? Kha truma demna thu le poitina thu Milan (Italy) a inthoka artikul ka ziek kha a’n suo ngam tum an um a ni? Khang anga insuomna kha demin kohran le mipuiin lam voi ieng zat am an hraw a? Pulpit tlanga a himna china zer huom tla rak khopa nuom nuoma inpawt hlak ei thuhriltuhaiin rawl an insuo ngam a ni? Pathien thla phèna inbi hmang hmasa saah an thrang lem an naw maw? Chepchep vuok thlak ang le ui hmur vuok an hril angin ei to chip a, eini lai siksikrieu a’n hràm a ni kha!

Khang lai le tu lai hun chen khoma Moral Guardian-a ei ngai le ei nei kohranin hi chungthuah hin rawl insuo ngam sien la chu, tuta ei ngirhmun hi tlung naw top ei tih. Pieng thar le van rama fe ngei ngei dinga inhril nasa sa hi thutak le thudik trana thi ngam loa a tlansie hmasá sà ei ni si chun iengtin am mi dangin ei thu chu thu takah an làk ta ding a na? Ei piengtharhai nêk daia zu rui an huoi lem si chun, mihaiin ei Pathien chu iengtin am an hmu ta ding? Dawina thlarau changtu kohran mipui chun iengtin am ram an lak ta ding? Thlarau Thienghlimin dawina thlarau le lungril a pek hlak hrim hrim am a ni? Ieng leia kohranin thutak a tran ngam ta naw am a na? Thutak tran ngam si loin ieng leia kristien dam ei inti ngam am a na? Thutak tran ngam loa hnawl siin ieng leiin am harna dam ei beisei zing?

Kohran hin ram le hnam kalchawina ngil taka a fe theina dingin mawphurna insang tak a nei a; thutak besana hmanga hnam innghatna bul thrut rem chu kohran thaw ding laia poimaw tak a nih. Roreltu suolhai kalin, thutak a hum ngam ding a nih. Chu chu fak zongnaa kohran hmangtuhaiin an thaw ngam ngai nawh. Kal ngam nekin inthloppui an ching lem. Chuong ang chu khawvel chanchina hin hril ding tam tak a um. Chuong laia a langsar pawl tak, entirna pakhat chauh hang hril ei tih.

Kum zabi sanghnina sunga hming inlar tam tak laia a se zawnga khawvel hriet hlaw tak chu Indopui Pahnina chok suoktu, Juda mi maktaduoi ruk zet thattu, tawrota hmingthang Adolf Hitler kha a nih. Hnam hmangaina kholbing le hnam po po laia chunghnung taka insiena lungril chu German mihai lai tuin, Hitler le a pawl indin Nazi-hai chun an mipuihai chu an dawi vet a. Hitler chun German mi nina bak chu iengkhom ni poimawah a ngai naw a, mi lungril la peng thei sakhuo le kawmiunis (Marxists) inzirtirna hrim hrim chu sukchimit vong a tum a nih. A rama inthoka kristien sakhuo a sukchimit hmain Judahai inthiel fai vong a tum a. Chu chu thawna ding chun dan hrang hrang a siem a, chuonghai chu hmangin Judahai le a rama mi hnoksaka an ngaihai chu an inthiel fai a. Kristienhai chun kal nek hmanin a dopa lut tumin an intlon siek a. Juda mi maktaduoi ruk chuong a that khomin kohran nawlpuihai chun ‘trît’ khom an ti naw a, a kal ngam um sun chu Jehovah’s Witness an na, a that ram hman tawl vang a nih.

Lalna a hung chel hlima Hermann Rauschnig kuoma kristien sakhuo rawt chimit vong a tum thu a hril trum chun inringzo takin, “Ei hma bulah an Pathien hung inphat an tih. An sin hmusitum tak le an hlaw tlawmte thlakhla leiin iengkim inphatsan an tih” ( They will betray their God to us. They will betray anything for the sake of their miserable little jobs and incomes) tiin Hitler chun a hril a. Kohran le an thiempuhai hlak chun a ti ang hrimin, kal le dem nek hmanin a tlon hrat ni an inchu lem a. Chu chun thisen kot a hong a, a nuom nuom a hre hmang el a nih. A tira inthokin Pathien thu kal zawnga thilthaw hrim hrim chu kohranin inthuruol takin do ngam sien chu, khang ang khop khan Hitler kha che pawr naw top a tih. Voi sun chena German kristienhaiin zawna an don thei naw chu: Hitler-in khang ang lawma mihriem chunga kut a lek lai khan ieng leia in to trok trok am a na? ti hi a nih.

Eini kohranhai khomin hi zawna tho hi a nih ei don ngei dinga ei hmaa inhlum chu. Ieng leia Pu Ngurdinglien hai, Pu K. T. Lala hai, Pu Songlienthang hai, Pu Lalrohlu hai le mi dang dang an that lai khan rawl insuo loa kohran a to trok trok am a na? A tira inthoka kohran a to trok trok leiin kut thlaktuhai hin an thilthawhai hi kohran khomin a amenpui ni dinga ngaina an nei a, intîm loin an huoisar deu deu a nih. Khang lai hun le tu lai hun chena khom, kohranin rawl nei ngam sien chu Isaac khom hi that ni kher naw ni a, voisun hin ram le hnam ta dingin hmang trangkai zing thei ei tih. Kohranin a hmel sietzie le porchezie a hmu theina dingin ieng darthlalang am a hmaah ei intungpek ding a na? An dit tak le an inen thiemna tak chu lemderna darthlalang ni mei a tih.

Chuleiin, Isaac an that sûn ngam lo le a thattuhai dem ngam lo mihriem rêng rêng chu, an suol an sim zet hma chun, Pathien le kohran hmaah inlang ta naw rêng rêng hai sien a thra naw maw? Kei chu ei um dan hi ka enin, lunglam ka’n vai a nih!

Ieng trong khomin, ieng ang zawng khomin hril danglam tum inla, tuolthat chu tuolthat a ni tho tho. Voisun hin nang le keiin tuolthat hi doa ei dem ngam naw chun tuolthat khaptu Pathien ei inza nawh tina a nih. Hienga kut thlakna hi suktawp loa ei en liem zing chun, zingah ei ni chunga a tla ve pha chun ieng angin Pathien ko inla khom mi ngaithla naw ni a, tu khomin mi san bok naw nih. Huoisen taka suol do tlang ngam hi him tlangna a nih. Chu chu ei ngaisang le ngai poimaw siem fawm kohran ser le sang nekin Pathien thu ni lem a tih.

(Delhi, May 12, 2006)

Post a Comment

  1. may your soul rest in peace.

    the SADDEST AND BITTEREST story is those who were angry with your killings and now WORKING with them in the name of HMAR. The world is full of paradox!

    ReplyDelete
  2. Kohran hi ani reng,thunei taka rawl insuo ngam ding ana hi thil ahin,amiruokchu tukhawma an insuo ngam naw hi awmnaw taluo in ka ngai chuong nawh,asanchu hmar kohran hlang hlak hai hin anni le anni hiengtieng panga thiemnaw inchangtir tlaka thuneina nei phak niin an inhriet naw lei niin ka ngai..

    ReplyDelete

Comments not related to the news or article may be deleted.

Powered by Blogger.