Halloween party ideas 2015

Prof Lal Dena, Manipur University.

dumb hmar Ei hriet seng angin nuhmei hi ei pi le puhai chun an lo hmusit hle hlak a. Tawngnaa hieng ang hin an lo hril hlak a: nuhmei le aiin sakhuo an nei nawh; nuhmei le palsie chu nuom hun huna thleng thei a nih; nuhmei varin varal a kai nawh; nuhmei le khuoihliin umna ding an hriet nawh. Eini hnam chauh hi nuhmei hmusit ei ni nawh. Judahai khawmin nuhmei hi an lo hmusit em em a, intiempuiah (census) khawm nuhmei hi an inthangsatir nuom nawh. Chanchin tha zieka Isun mipui sang nga sang ruk fak ding bei le nga a sukpung khawm khan nuhmei le naupang thang lovin ti’n an lo ziek kher hlak kha. Ni tina Pathien kuoma Juda pasalhai lawmthu hrilna tak khawm nuhmeia an lo pieng naw hi a nih.

John Stott nawk thung chun nuhmei chu tirtawn ding, pawl ding, hlaw nei lova thlai suongtu ding, naupanghai enkawla insung vawng feltu ding, lungril bulbal nei lo le titipui thei ni si tiin a lo ziek ve thung. O.J.Baab chun nuhmei chu nu nina le nuhmei nina bak chu pawimawna dang a nei nawh; a pasalin a nuom hun huna a pawl thei, nau nei chu a sin ropui tak niin a ngai ve thung. Greek philosopher Plato chun pasal suol chu nuhmeiin a pieng nawn ding a nih tiin a zirtir ve thung.

Kristien sakhuo tienga ziektuha’n nuhmei chunga ngaidan tlangpui an nei hai zuk tarlang nawk vak ei tih. Mi hmingthang Tertullian chun nuhmei chu ramhuoi lutna, theira fak thieng lo faa Pathien dan bawsetu hmasa tak a nih a lo tih a. Ramhuoihai huoisenna khawmin a cho ngam naw, a pasal thlem thlu dertu a ni a. A pasal Pathien angpuia siem khawm kar lovin a suksiet der leiin Pathien naupa meuh khawm a hung thi a nih tiin Tertullian chun a lo ziek hiel a nih. Dr.Finkel chun nuhmei chu thangpuitu ringawt ni lovin, kawppui le khingpui khawm a nih a tih. Peter Lombard chun Evi chu Adam suok le sir de el dingin a kea inthawka siem a ni nawh a; a lal ni dingin a lua inthawka siem a ni bawk nawh a; a kawppui ni dingin a nakrua inthawkin siem a nih tiin ngaidan a nei. Mathew Henry khawmin hieng ang hin a lo ziek a: “Nuhmei chu pasal chunga leng dingin a lua inthawka siem a ni nawh a, a hmangai dingin a lungbawr hnaia inthawk le a venghim dingin a ban hnuoia, a angpui ni bawk dingin a nakrua inthawkin a siem a nih”. Nora Nick ve thung chun chun hieng ang hin a lo ziek ve tlat: “Pathienin Adam chu ama angpuiin a siem a, Adam nakrua inthawka Evi Pathienin a siem hi Pathien angpui hlum hlawk a ni nawh, pen khata hlaa sie a nih. Ama chu pasal khawvel ni dingin Pathienin thu a pek el a nih”. William Shakespeare ve thung chun, “Derthawngna, I hming chu nuhmei a lo ni zing an nawm” a tih chu.

Awleh, Pathienin Evi chu Adam nakrua inthawkin a siem ti ei hmu a. Chipchier takin nuhmei a siem dan hi Biblein a mi ziekpek ta nawh a. Bible chun nuhmei chu bel kawi awl lem a nih ti’n a mi hril a. Nuhmei ru le chang insiem dan khawm hi makna tak khawm a nei. Aristotle chun mihriem hi inangin (intlukin) an pieng nawh; a then thiem lem ding le a then dang thiem naw lem dingin siem an nih a lo tih a. Pasal le pasal kara hman inthlauna a um chun nuhmei le pasal kara lem chu inthlauna um naw thei a nih nawh. Pienphunga khawm nuhmei hi inhnuoi lem le hrat naw lem dinga siem a nih. Pasal ke thazunga hratna zaah sawmsari pangaah a um laiin nuhmei thazunga hratna tawpkhawk chu sawmruk panga a nih. Pasal zang thahrui hratna zaah sawmsari a ni laiin, nuhmei zang thahrui hratna chu sawmruk a ni ve. Pasal kiu le ban tha hratna zat ve hi nuhmei tha hratna a ni tawk.

Pathienin nuhmei hi mawi ding, dit um ding le pasal hiptu ding hrim hrima an duong a lo nih. Dannaranin nuhmei pang hi pasal pang nekin an nem lem a, hmul khawm a tlangpui thua pasal nekin an nei tlawm lem chauh ni lovin an nei naw ang tluk a nih. Naute a hung pieng hin hmul tedi chauh a nei a. An thang dan ang peiin hmul chu a hung ngar ve pei a. Pasal chu kum sawm pakhatin a hung tleirawl a, nuhmei chu kum sawm pathumin a hung tleirawl ve thung. Hieng hun lai hin ser tieng pang khawm an thang hrat em em. Pasal chu tleirawl a hung niin taksa bunga thalbe tuihnang chi khatin hmaia le awma hai hmul a hung inumtir a, rawl dam a hung sukdanglam hlak. Chuong ang thalbe tuihnang nuhmeia um chun sera hmul a hung inumtira, nene a hung suklien a, thla tina thi nei theina dam a hung siem hlak. Pasala um ve lo nuhmei kal, sul, ser le inzunna lampui zawm veltu thisen le thlabe tuihnang lampui pariet lai nuhmei taksa bungah hin an um a. Chuong hai chun nuhmei thi nei hun dam le nau pai thei hun dam an thunun hlak a nih. Chu thalbe tuihnang pasala um le nuhmeia um chun sinthaw dan hran ve ve an nei a. Thalbe tuihnang nuhmeia um chun nuhmei pangti a suknem a; pasala um ruok chun pangti sukngarin a sukhrat lem tlat.

Pathienin nuhmei a siem dana inthawk hin nuhmei chu chan hnuoihnung lem chang dinga Pathien ruot a ni hrim hrim. Pathienin Eden huona ran chi kim, thei le thingra fak seng lo a siehai chunga thuneitu tak chu Adam a nih. Evi kutah thuneina iengkhawm a pek ve nawh. Rulin Evi kuomah ‘Pathienin ‘Huona thingrahai hi in fak a thieng nawh’ a ti chie maw’ tia a hung indawn khan, Evi khan a hril naw ding le a thaw naw ding a thaw nghal a nih. A thil hriet lo indik pal sien khawm, “Khawm ie, kan pa la hei rawn hmasang ka tih” ti lovin rul kha a hei dawn rawk el a; sietna bu a suksuok a nih. Dannaranin nuhmei hin thu an ip thei nawh a, “Thiena, tu kawla khawm hril der naw rawh uo” an tia, thuruk khawm hi ip thei lovin, an inhril sawng pei hlak. Pasal nekin an tawng nuom bawk a, thil khawm an hril suol rawn lem hlak. Evi khan an pa rawn lovin thil a hei thaw nawk a. Theira a lova, a fak tah a. Thuneina le mawphurna a chana ruot ni lo a lak leiin sietna rapthlak an tlun a nih. Evi khan iengkhawm a hril hma le a thaw hma’n Adam rawn hmasa kha a thaw ding makmaw chu a nih. An pa kuomah “Ka Lalpa, rulin ‘theira in fak pha thi naw ti niu’ a ti a, ieng tin am i ngai a?” la hei ti sien a tha ding vei leh. Ama’n thutlukna a siem a, thil a thaw el a nih. A suksuol nasa bek bek. Insung rorelna haia khawm pa tak thu hi nuin a ngaithlak hmasa ding a nih. Nuin thil tha rawt nuom a nei khawmin pa tak a rawn hmasa ding a nih.

Theira fak thuah khan Evi chauh ei zuk inthiemnaw tuma chu, Adam khawm a thiemnawna chin a um. A nuhmeiin theira a lova, fa ve dinga a hei pek khan,“E, Dite! Pathienin fak lo ding a ti a nih kha. I lo fak hman ta maw?” ieng dinga a ti naw? Thaibawi sikul khawm Eden huona inthawka lo inhawng tan tah a lo ni zing chu tie! Pasal tamtak ei thaibawi hi a lo mak nawh. Ei nina ding hrima um ei lo nih. Awleh, hitaka hin khawvel pahni a hung inhawng tah: ‘sie le tha hrietna khawvel’ le ‘sie le tha la hriet nawna khawvel’. Adam chu sie le tha hriet nawna khawvela a la um a, Evi ruok chu sie le tha hrietna khawvelah a lut ve thung tah. An karah Jordan tui an khang, hnuoi mihriem lawnga kai theina a ni ta si nawh. A buoithlak hle! Adam-in ditthlangna pahni a nei: sie le tha hriet nawna khawvela la um zing am an naw leh sie le tha hrietna khawvela Evi le leng hmun khat. Tu dip lova Eden huon mawi sunga nunkhuo a lo phampui Evi the chu a ngam lul naw ning a tih, sie le tha hrietna theira kha a laka, a fak ve nghal ti ei hmu. Sie le tha hrietna khawvelah an leng hmun khat a, a hmaa tuk tin le zan tina an thil hmu inzak ngai lo hai kha, inzakna chang an hung hriet ta chu!

A chunga ziektu hran hranha’n nuhmei chunga an ngaidanhai ei tarlanghai laia Nora Nick-in pasal khawvel chu nuhmei a nih a ti hi a lo indik tak ma ma ie. Adam chu Evi bovin Eden huona faisa ring khawm chu thlakhla hlei thei lovin, chuong po po chu chanin Evi le Eden huon suoksan khawm a zuk thlang lem a ni chu! Evi leiin hadamna nekin thawkrimna a thlang a. Hnienghnarna hmuna sekibusuok ring nekin thlansa phul kaia sin thaw a thlang lem tlat el. Dit tak leh chu bahra khur cho khawm Adam-in a thlang lem a nih chu! Nu khawvelah naw hin chu pa lung a kim thei tak tak nawh. Nu a hlim pha leh khawvel hlim a, nu a nuor pha leh khawvel hi a nuor pei a lo nih. Nuhmei bawk ku hi an ni insung sukhawitu le sukrinumtu chu.

Ieng dang hril belsa ta lovin, Pu L.Keivom tawngkamin ei thusep hi khar phawt el ei ti: “Eden thusim hi a ieng kawng zawng zawng khawmin thlekpui inla, Evi pawimawzie hi chu a chieng tawk khawp el. Adam khawvel chu ieng anga him le hnienghnar khawm ni sien, bei ringawta hring thei lo Adam ta ding chun umzie bo, suonmawngna huon le khawsawtna ram a nih. Tu lai tawng taka hril chun, pasal chu lua thang ding, sienkhawm thaibawi dinga ruot sa hrim hrim a lo nih. Chuong lei chu ni naw nim, chi inthla sawng dan khuonu lo ruot ang chun, nu hin dannaranin a chizam zaa sawmsari panga vel chu a nauhai a thla sawng a, pa ruok chun a tam takah zaah sawmnga, dannaranin zaa sawmthum vel chauh a thla sawng ve thung a nih. Pahai, ei lo inring ang rawk chun ei lo puithu awm naw ie!”Nuhmei ma ma!

Post a Comment

Comments not related to the news or article may be deleted.

Powered by Blogger.