Khawbung A La Ti Ta Deu Deu

[By Pu L.Keivom, Inpui Columnist]

Trong hi mana anga a thlawna vana inthoka hung tla a ni nawh. Ei ni tin khawsakna le inzoma hung insiem tung pei a ni lem. Chuleiin trong hi hnam darthlalang a nih. Trong thiem tak tak ding chun a hmangtuhai kalchar hriet inthuk a ngai. Fiemthu nuiza ei tihai khom hi a nuizatna chu a ‘cultural context’ a inthok a ni deu tak. Eini fiemthu tam tak hi Saphai ta dingin nuizat a um dêr naw ang bokin an fiemthu tam tak hi ei ta dingin nuizat a um nawh.

A chunga tronglamkei (phrase) hi ‘thil awm lo, thil ni lo thaw le hril, a hril rawn po leh ni naw tul tul, thil intu lo deuh’ hrilna a na, sienkhom a hung suok dan kontek (context) hriet naw chun a umzie man ngaina a um nawh.

Mizoram Khawsak Tuipui râl Khawbung khuoa Hmar hnathlakhai an um laiin Sailo lalhai an hung lien a. Anni hnam naw po, anni ngam nawtu chu an bawiah an sie hlak a. Lailen hmuna Kairum Sailo inlal laiin Khawbung khuoa um hai chu an hnam hming indon chieng vong dingin mi a tir a. Tuklut bawia an um nawna dingin tu khomin Hmar an ni thu hril lo dingin a khawtlangin an lo inhril rûk vong a. An ip zo teu vei leh, a tawpah mi ang lo pakhat hi an hang indon leh ‘Hmar ka nih’ an ti el tah a. A khuohai chun an hal sup sup el a. An hang indon chieng nawk leh, “Hmar ka ni tlat chu! Hmara khom Khawbung ka nih” a la ti ta deu deu a. Chuongchun, hi khuoa um Hmarhai chu Sailo lal tuklut bawiah an lut pha tah a nih.

Hi ngirhmuna inthok hin ‘Khawbung a la ti ta deu deu’ ti hi a hung suok a nih. Entirna ding hnâite, chieng deu si hang hmang inla. “ Ei kohran hrivoi siet tawl vei leh, Khawbung a la ti ta deu deu ti ang khan, Rev. L. T. Sinate chun a lekhabu hmingah ‘Kohran Hring’ a mi la ti ta deu deu” ei ti thei.

===========
[*Editor's Note: INPUI columnist Pu Keivom is a retired Indian foreign diplomat and a respected Hmar Mizo litterateur. This article was written by him on Aug 7, 2009, New Delhi.]