Halloween party ideas 2015

-          Tv. LRS Puruolte, Rengkai


Thil thlak danglam in nuom a,
thil siemthat in nuom tak tak ani chun a thlirtu ninaw unla, a thawtu ngei ni ro.
A thawtheitu ni dingin inchawmlut unla,
siemthat in nuom a ni chun a entu ni lovin thang ve pei ro.
-          Barak Obama, President of  USA

Ei ram khawm nisien, ei hnam khawm nisienla, ei ngirhmun indiktak ei hang biechieng dek dek a, a sietnawna lai reng reng a lo um tanaw ie! Ei ram Sawrkar roinrelbawl dan siet tak zie hlak chu, mi pangngai ni phawt chun, mi mi hril el nilova mani mit le na ngeia hretu seng ei ni deu vawng tah. Ei ram sawrkar rorel/inrelbawl dan siemthatu di’n vawisunnia Thalaihai hi ei pawimaw tak zet chu an tah. Pensioner le kum tienga upa ve tak tah hai hung in Candidate dam, thangthar/thalaiha’n tawngna taka an hmang el tah; sawrkar khawma a sawr nuom talo ha’n ram an hung invawi thar nawk thut hlak dam, hratlai, vanglai hun a ram le hnam invawi der bawk si lova pension hnunga ram le hnam hung invawi thar nawk chau dam, Election Code of Conduct kal chu hrillo, ei Bible min chuktirna khawm kala, tharum le sum hmang a, khel le in pawl neinuoia vote hmu tamna an phawt leh nuom mei mei ta vawng dam, taktak nisilova taktak anga inlanga hrat ta mei mei dam ei ditnaw thu, umhmun/taptebul a ei inzawt kuol, ei in zawt kuol el tah hai po po thlakdanglamna ding chun, vawisunnia thangthar-thalai hai hin ei ram hi ei invawi tak tak an chun, ei biek Pathien dit dan ang taka indikna le huoisen taka kal ei pen suok a hun ve ta hle naw am a ni?

United States of America (USA), Ram changkang le hausa tak anga ei ngai hlak ngei khawm, an ram economy a tha hlei thei naw leiin tuta hma met khan an sawrkar an khar (shut down) tawp el a ni kha. Khawvel pumpuiah an economy a tlaksietna khan a mi nghawng dan chu thu dang nisien, an economy a that nawna san pakhat chu an Foreign Policy lei a ni deu tak. A san tamtak um ve tho bawk sien khawm, ram dang, buoina umnahai ah an sipaihai venghimtu di’n an sie hlak bakah, ralthuom siemna’n an sum tamtak a lungral hlak a, an sie bat khawmin a vawrtawp (Debt Ceiling) a tlung pha deu rawp hiel a. USA Economy buoi lai takin President Barak Obama USA President a nina san le tuta an inthlang nawk hun a khawm a hrat zawm pei nasan pawimaw tak chu an thalaihai lei lieu lieu a nih.

President Barak Obama ngei khawm la upa lo tak a ni a, thangtharha’n an  ram thuoitu di’n la naupang si, kalhmang hrie si, thalai ngaituona ang nei ve, thalai lungril anga ram hmasawnna kawnga an dit ang zawng sukpuitling thei an ditna chu suklangin, America Inthlang History-ah midum President an neina hmasatak a ni pha hiel a ni kha.

Thalaihai kut a hin hratna a um a, India Democracy-ah khawm hin thalaiha’n ei vote hmangin ei ram hi ei siemtha thei ve a nih, ti USA chanchin a’nthawk hin a chiengtha hle awm ie. Hieng Youth Political Organisations (Mexican American Youth Organisation, The Free Child Project le National Youth Rights Association) lien tak tak USA a hin 1960 vel a’nthawk khan a lo um tah a. USA ram hi khawvel-in ei ngaisanga a um ran theina san tak khawm hi an thalaihai hmalakna lei lieu lieu a nih, ti naw thei an nawh.

Venezuela ah khawm an Politik-a corruption le ram thuoituha’n thalaihai ngaisak lova thutlukna (Decision making) an siem hlak chu dit ta lovin, THALAIHAI an hung ngir suok a, an ram Politik an sawi hning a nih. Hieng thalaihai hi Political Party hran hran a in ziekluthai an nih. Nisienlakhawm, an ram inrelbawlna ah siemthattul a um chun , an thlirna party ah an nina an inhliekhu tir ve ngai nawh. Ram siemthatna kawnga chun ei party ngaidan/ideology a ni nawh, an ti ngai nawh. Ramthatna ding, Ram a hung damna ding ani phawt chun, an ram lakah an ringumna an zawr phal ve ngai nawh. Ram inkeithruoinaah ram roreltuha’n suk diknaw an nei hai chu thalaihai- neutral a umhai le party a inziekluthai khawm, an thang inruol thup hlak. Eini Thalaihai khawm hin chuongang chu ei thaw ve thei. Tuta ei umna ram le delna hmun chit hai hi ei ram chu a nih a. A sietna lai siemthat chu Thalaihai mawphurna a nih. Hi khawvel a hin “KA” ti ding ram dang ei nei nawh. Tuta ei bubitna hmun hmun hai hi ei ram chu a ni ve zing! Vawisunnia Thalaihai hi hun la hung um pei dinga ei ram thuoitu dinghai chu ei nih bakah ei ram siemthatu ding eini thalaihai bak chu an um chuong nawh! Chuchu, eini Krista hnungzuitu hai lem lem chun ei thawthei taluo ringawt el a ni naw am ani?

Afghanistan a khawm THALAI PAWL 1400 (Persian Calendar dungzuia sie 2020 tina a nih) ti a ngir a, 2020 a chun political party ni an tum thu an puong tah a nih. Afghanistan chu ram buoi tak, helpawl Al Qaida thuneina le Muslim sakhuona kulmut taka fepuina le anni laia um hnam hran hran inngeilo tak tak umkhawm, indo zing zing hlak an nih. Chu zingsa hman chun tuhin an thalaihai har suokin, ei ram hi thalaihai mawphurna a nih, tiin hrattakin thalai pawl an hung ngir suok a, harsatna tamtak karah  Sawrkar mumal tak nei theina di’n hma an lak mek a nih. Ei ram hi Afghanistan ram neka zalen lem daih ei nih a, Thalai lekha thiem tak tak, huoisen tak tak le hmathlir tha tak tak neihai hi ei thalem daih ring a um. Pathien hring neitu ei ni a, khawvel pumpui hriet thei dingin Thalaihai hin hieng Muslim thalaihai hi khek suok khal ei tiu khai. Ei hnung hung zui lem raw hai seh. Afghanistan thalaiha’n eini thalai huoisen tak takhai hnung zuiin, ei ram lamhraw mek siemtha ding hin pen suok vat ei tiu.

Kuwait chu ram chiterek chau, Iraq President Saddam Hussein-in 1991 a a run kha a ni a, Gulf War ti a ei hrietlar em em kha, United Nations fethlengin USA le an thlawppui ram sipaiha’n Iraq an indo puia, Kuwait chu sanhimin a um tah a ni kha. An ram roinrelna chu a fe peia, Corruption le rorelna indik lovin an ram chu a hung tlak buok ve nawk ta pei a, an THALAIHAI chun chuchu hmu thei ta lovin, Thalai Pawl hrat tak Civil Democratic Movement (CDM) an indin tah a nih. Lungril hmunkhat putin, rorelna indik a um theina di’n, an tum tak Political Reform (an ram roinrel dan thlakdanglam) a um theina di’n, an political party hai chu an ram siemthatna kawngah thangruol dinga an ditna chu sukhlawtling tumin, opposition party tha sukhrat dingin 2006 khan hma an lak tan a. 2009 khawm khan Kuwait Prime Minister, Sheikh Nasser Al Mohammad Al Sabah chu thalaihai chun thlak dingin movement an siem a, 2011 khan an Prime Minister chu fakruk thubuoi (Corruption Scandal) leiin an ban pha ta hiel a nih. Hun hung fepeiin, Opposition-hai leh an ram siemthat an tumna ah an thu an hung inhmu tanaw zeu zeu tan a,thalaihai hmakhuo ngaisaka hma la dinga opposition tiengin an ram rorel khawl an nawr hrat thei tanawna leiin, 2012 khan nikum 2013 a’nthawk chun Political Party ni tadingin hma an lak ding thu an lo puong suok tah nghe nghe a ni kha.

Europe, Asia ram a khawm nisien, hmun dang dang a hai Thalaihai khawvel a ni tak zie hi thalaiha’n politik lutchilin hma an lak peia, an politik kalhmang leiin danglamna tam tak an intlun mek a nih. East le West Germany pumkhat a siem nawk theitu khawm an Thalaihai hmalakna lei a nih. Myanmar sawrkar inthlakdanglam mekna khawm an thalaihai lei a nih. Anni lem lem chu an Thalai, hlasakthiem hai chenin ram siemthatna sin an thaw a, Iron Cross (Band pakhat) lem chun hla’n an ram an invawizie an inzawt nasa taluo a, Jail an intang pha hiel a nih! Hiengang Thalai Political Organisation-hai hi khawvel ah za (100) chuong dai an um der tah! India ram a khawm hin chuongang thalai pawlhai chu an um ve tho ta hlak a chu, India Politik boruok sie taluo ringawt lei hin chuong thalaihai chu a lo fakral/faksiet nawk pei hlak a ni tak el awm! Chulei pei chu ni ngei a tih. State thenkhat le India ram hmun hran hran hai a khawm Mipui/Vantlang Pawl (Aam Admi Party/AAP) indin hiel a lotul el tah a. Election a hai khawm an hung ngir tan ve mek a. Tulem hin chu India khawpui tak, New Delhi ah intanin India ram pumpui a nasataka Corruption dona sin le hmasawnna lampui tum tum le mipui tadinga hamthatna chi tum tum hai induong suok a, suk dik ngei tumin, hma a lak mek a, India khawpui New Delhi ah tuhin thiem le thiem lovin sawrkarna a hung chalei tan ve mek ta a nih. (Party symbol khawm eini Indian Society a Corruption-in hmun tin deu thaw suk pawrche a, suk hnawk a, thang neng nung el tah hai, rimse veng vung el tah, mihriem tading khawma hrisello, thu rak tah hai phitfaina ding ni awm tak le inentirna ni awm tak Tuol Hmunphi a ni nghe nghe a nih. Hmunphi ching a hlawk zie Party policy pakhat a hmang a, Hmunphi sumdawngna tienga ram sukhmasawn tum chu ni naw tawp a tih. Ei ram suksietu Corruption, do hi a thupui tak pakhat a ni tlat a…)

Congress Thuoitu le India Prime Minister la hung ni ngei dinga mi tamtak lo beisei mek, Pu-Tlangval, Rahul Gandhi chun, election campaign le lecture a neina haiah,Thalaihai Indian Politics a lut le in hmang dingin induthaw takin a mi fiel rawp ta hlak a. Tuithaphai a hung inzinna hmasatak tum le Peace Ground, Tuibuong a election campaign a a hung tum khawm khan a hril nghe nghe. Zuk ngaituo vuot a, ramtin ngaituo chun, eini laia ding ruok chun thalai, la naupang (la junior) si tading lem chun Party tam tak lo inthuoi hlak dan enin le Seniority a thil a fe pei hlak bawk si leiin, beisei (hope) taktak ding/umzie um bek bek ding chun an lang naw el thei. Amiruokchu, ei rama Rorelna indik sawrkar indin a, chu hnuoia, Thalaihai hmakhuo ngaituoa sawrkar siem hi thalaihai mawphurna a ni tlat si leiin. To el thei ding ei ni ta nawh. India rama thalaihai el khawm nilo, ram dang thalaihai entawn tlakin, ei ram siemthatna kawng ah vawisunnia thalaihai ei pawimaw tak zet a nih!Chu ruol ruol chun, Manmasi thla, Hmarnau thalaihai khawm hi lungruol tak le thangruol a inzawmkhawmin, hma ei lak tak tak a hun ve ta hle el. Ram indin tharin, beiseina thar ei ram a hin intlung tir ei tiu. Nangni, keini intiti ta lovin, ei Hmarram tading ngei khawmin ei mawphurna pawimaw tak hi hlen suok di’n kal hang peng suok tak tak ei tiu le…

Thangruolin, Lungruolin hnam tadi’n pen ei tiu,
Zalenna ni parangin la vul ngei a tih;
Hmar nau zaleng hai lawmna di’n.
-Lalrawngbawla Ralte (1987)

“Tomorrow belongs to today’s youth”
 (Zingah khi vawisunnia thalaihai ta a nih/ Zing hun khi vawisunnia thalaihai chunga innghat a nih)

Post a Comment

Comments not related to the news or article may be deleted.

Powered by Blogger.