Halloween party ideas 2015

 lkeivomBy L.Keivom, Impui Columnist.

A thi chun Mosie chu kum 120 a ni ta a, sienkhom a mit a la chau naw a, a thâ khom a la chuoi bok nawh. Deut. 34:7

Kum a liem vut vut a, kum 71 ka lo suo ve dèr el tah. Sorkar ringkol ka hlipna khom kum 8 chuong hiel a lo ni hman ta bok. Ngaituona rama ka kum ruok chu a letlingin 17 ziek inla, an inzawl tawk el thei. Kan tleirawl suok laia ka ngaituonahai le sikula kan thu le hla inchukhai kha ka hung upat hnung hin a umzie ka hriet tran ding chauh a nih. Sikul ka kai ve lai huna khan chu kan inchuk lai bua thu inziek kha kan baihat mop a, a thu umzie tak ruok chu darthlalang triel le fie loa phe ruoia inhmu ang tluk khomin kan lo hmu chieng nawh ti a hnungin ka hriet suok chauh a nih. Lekha tiem dan ka’n chuk tran laia ka tranna chu kan ina kan lekhabu nei sun Lusei tronga mi Thuthlung Thara Chanchin Thra Johan 1, “A tirin Thu a awm, Thu chu Pathian hnenah a awm, Thu chu Pathian a ni” ti hi a nih. A hnungin Hmar trongin ka hung inchuk zui a, ui tol inlet tluka innalin ka baihat a, sienkhom a umzie tak ruok chu puitling ka ni hnungin ka hriet chauh a nih.

Chu chu zuk hril zara chun Pawlsawma kan hla inchuk pakhat, thra ka ti em em hlak chu Rudyard Kipling phuok ‘IF’ ti kha a nih. Mawi taka hawrop lien phuora puon zai var inhmia khawng puon (linen) chunga ngeia hi hla pum an ziek, Ireland-a siem, thlalak anga a kawm mawi taka siem, darthlalang an bel khum chu birthday lawmnain Vung & Zo (Hrangthangvung/Zolienmawi) hai nupain an mi pek a. Voi ieng zat amanih ka tiem suok nawk a, ka tiem zatin Pherzawl High School-a kan classroom-ah ngaituona thla zarin ka vuong lut a. Pawlsawm kan inchuk laia hi hla mawina le inrilna kan lo dai phak chin le tuta ka hang tiem nawka mawi le ropui ka ti dan hi a bukna um sien, zaa sawmkuo velin a rik lem tah ka ring chu tie! Hla khom a thu hre map loa a thluk le khuong ri ringot ei hlimpui lai hun a um kha tie! Tu laia ei thralaihai inruipui khom ei hla thu khom ni loin keyboard ri se siem a ni tak tah an naw’m a ni? Keyboard thrat naw leia Halelujah Chorus sak thrulh top khom ei bo nawh.

Naupang lai khan upat le puitling vat vat ei nuom a, ei hung upat hnung ruok chun naupang nawk ei nuom thung. Chu chu mihriem ngaituona fehmang a nih: nina ni nuom lo, ni nawna ni nuom. Hi lai thu sepna hi kum 36 liem tah, April 10, 1974 khan ‘Beiseina Khamhrui’ ti ka ziek a, ka thusep ziek lai chu tiem hlaw tak a la ni ka ring. Part-2 hi ziek dinga ka tina kum sawm chuong a ni ta a, tu chen hin ziek loin ka la um a, pamtrùl song khom inlau a um rum rum el tah. Hieng anga ziek dinga ka sie khawl thu hrang hrang, a ruongam khom ka duong tah, a thren chu ka ziek tran tah, sunzom loa um a dorzona intieng a um. A thren chu ei sie sawt pha a thlarauin a mi trinsan a, inhnikna a bo a, sukthar nawk ding chun a let tama thrang lak a ngai tah hlak. A thren ruok chu lungrila inkhang zing, ngaituonaa a’n khat tawka hung inlang zok a um bok a. Ei bawzui naw chun a liem hmang nawk dai a. A thren nawk ruok chu lungrila inchie zing, a sawt po leh thlum deu deu, thuin ziek suok naw inla khom a taka nuna inlâr suok, ni tin nun thruoitu a um bok. Ziek suok naw inla khom ei nungchang le khawsak dana inthokin miin an mi tiem hlak.

Piengcham hi nun sui kîrna hun remchang a ni ang bokin tum ram thlir lawkna le chu ram chu tlung theina dinga kal chawi dan ding inbuotsai hun a nih. Kum iemani zat liem taa inthoka ka thil invoi laia pakhat chu hnam dam khawsuokna thu a nih. Zo hnathlakhai hi hnama ei dam khawsuok ding chun lien lema ei insung khawm a trul makmaw ti hi hmu chiengtu laia pakhat ni vein kan ngai a. Chu insuikhawmna thu chu tlang insampui dingin Zoram Khawvel ti hminga siem lekhabu bu riet ka ziek ta a. Chu laia a bu lina lem chu hnama hung inder suok dan le insuikhawmna thu lieu lieu a nih. Chu lekhabu chu ram le hnam zalenna suol suok tuma ram rol pawl thruoitu threnkhat lem chun ‘Kan ramhnuoi baibul a nih” tiin an mi hril.

Insuikhawmna lampui hi sat ding chun ei renga ei inleng theina ding in bawl phot a ngai leiin ‘zoram khawvel’ ti trongkam hi ka ser a, chu chu lekhabu hmingah ka hung hmang zui nghal a. Hi trongkam ringot khom hin hmun hrang hranga cheng Zo hnathlakhai lai inunauna le inhnaina a siem a, ka trong ser thar po po lai chu ka la ser fuk tak el awm. ‘Zoram khawvel’ chun mihriem siem ramri (boundary) a nei naw a, kawlrawn (horizon) ruok chu a nei. Kawlrawn chu a khaw tieng tieng khom ei pan hlat po leh a’n son hla hret pei a, tawp a nei nawh. Chuong ang bok chun, zoram khawvel chun khawvel hmun tina cheng Zo hnathlakhai chengna hmun po po, an ngaituona le suongtuona khawvel po po le thi hnunga an khawvel chenin a huop vong a nih.

Zoram khawvel ei hril hi rambung khat, political boundary pakhat sunga um a ni nawh. A remchangna hmuna a tawpa rambung pakhata huikhawm chu a khawvel neituhai duthusam a nih. Chu duthusam sukpuitlingna ding chun kum ieng zat am a lak ding ti tu khom a hril thei ei um nawh. A taka a pieng ding chun thua a pieng hmasa phot a ngai. Chu thil ditna chu lungrilah a pieng phot ding a nih. Ram hrim hrim hi a pieng hmain lungril ramah paiin a um hmasa ngei ngei a nih. A taka rambung khata inhlawm hmain lungrila inhlawm hmasak phot a ngai. Chu chu Saptronga ‘emotional integration’ an ti hi a nih. Lungrila inhlawmna chu nunphung inangnain a thrui khawm hlak a, chu chu cultural integration ei ti hi a nih. Chu chu a tawi zawnga hril chun, a châr khawmtu chu thu le hla a nih. Chu ding chun trong tlanglawn, a tam lemin ei hriet lar nei a ngai a, ei nei naw a ni khomin indin suok a ngai. Zo hnathlakhai vangneina chu, trong tlanglawn (lingua franca) ni thei khop ngirhmuna Dulien-Lusei trong chu ‘Mizo tronga’ a hung inser suok hi a nih. Hi trong le Zo hnathlak hnam dang dang trong le ei kawl le kienga umhai trong le khawvel trong ti khopa hung insiem suok English le inzêl tung peia trong thar hung insiem pei chu ‘Zotrong’ ti la hung ning a ta, Saptrongin a zem hrat taluo ruok chun ‘Zo-lish’ ti pawl khom um bok mei an tih.

Chu lampui buotsaina dinga kum iemani zata inthoka ka lo ngaituo chu, khawvel hmun hrang hranga cheng Zo hnathlakhaiin boruok zai hmanga dawkan pakhat ei kil tlang theina ding website hong a nih. Chu website hminga ka lo duong lawk chu zoramkhawvel.com a ni a. Kum sawm vel liem taa ka lo phan chu a tak ngeia hung inchangin, July 15, 2010 zan khan Isu zirtir zat char mi fiel khawmin Delhi tlanga kan inah kan hong a. Chu taka thucha chu Hmar-Mizo-English a buotsai a ni a. Chu chun hi website thiltum hi a hril fie leiin ka hung zep a nih:

Zoramkhawvel.com message

Hmar

Varna le thiemnain hma a sawn ang peiin khawvel indawr tuona hrui khom a ni têlin a hung intom a, chu ruol chun hmai intuoa indawr theina dawkan hluo seng lo a hung inhong pei a. Damsunga hriet suok zo ruol loa kan naupang laia kan ngai hlak kha tu hin chu boruok zai hmanga minit khat sunga hriet thei a lo ni tah. Boruok zai bok hmangin khawvel hmun hrang hranga chenghai khomin dawkan pakhat kuolin ei titi tlang thei tah. Chu dawkan bok chu kîlin khawvel hmun hrang hranga cheng Zo hnathlakhai khom ei titi tlang thei ta a, ei Zoram khawvel khom a ni têlin a hung inhnai zuol deu deu pei a nih.

Chu inhnai zuol peina ding sirbi poimawa ngai chu Zoram khawvela chenghai thu le hla zêng khata hlu lutna ding Zo Zêngpui siem a nih. Chu zênga chun Zotrong le Saptronga Zo hnathlakhai kutsuok thu le hla a tam thei ang tak hlu lut a, ei chanchin inchuk nuomtuhai ta dinga thu lakna hnarpui, Zo laibrari-a siem ei tum a nih. Zo hnathlak trong hrang hranga sut lekhabu, abikin Baibul le Diksawnari hai khom a remchang dan ang peiin hlu lut ning a ta; chun, ei hla phuokhai le sakhai khom a tam thei ang tak sie lut ni bok a tih. A tranna dingin, kum 1991-a Book of the Year ka dongna Zoram Khawvel-1 chu a thlawna mi tin tiem thei dingin lawm takin ka pek suok a nih. Lekhabu ziektu le hla rikawt siemtu tu khomin tlawmngaia Zo Zêngpuia sie ding an thu le hla hung pe ve dingin ka fiel zui nghal a nih.

Hi website siemnaa a kûl a tâia thrang Elim R. R. Hmar, Shillong le Lalmalsawm Sungte, Deccan Herald, Bangalore, Lalremlien Neitham, Delhi, Patrick Infimate, Bangalore, Nelson Varte, Associate Professor, Guwahati hai chungah abikin lawmthu tlampuiin ka bun a nih. Hi website kantu le hmangtu po po lai inunauna le inhriet tuona zuol pei sien, mi suikhawmtu hmangruo trangkai tak hung ni dingin ei Zo Bawmpui hi Pathienin malsawm raw se.

Hi website hi la zo fel lo a nia chu a kantuhaiin tiema an lak thlak (download) thei dingin Zoram Khawvel-1 bu le artikul pahnih, Mizo le Saptrong thun phot a ni a. Beisei ang hrimin, a tuk July 16, 2010 ringot khomin khawvel hmun hrang hranga khawsa mi 100 chuongin Zoram Khawvel-1 hi an download hman a, lawmthu hrilna thucha hong seng lo ti ding hiel khop a hung tlung zut zut bakah website hmun hrang hrangah an lo chai bok a nih.

Zoram Khawvel-1 hi Mizoram ka sir thu el khom ni lo, Zo hnathlakhai chanchin tawi kim taka suina le an khawvel hrang hrang hmelhmang histawrian mit hmanga bina a nih. Chun, eini rawi tiem nuom chi lekhabu ziek dan ding chi khat ensinna (experiment) a ni bok a. Eini rawi hi lekha tiem tieng ei tha a bo a, artikul sei deu hlek chu tiem suok ei huphur leiin mi tam takin ei tiem naw pha a, lekhabu sa deu lem chu tiem tinah ei tin naw top a ni tak el. Chun, parakraf sei deu chu ei tiem huphur nghal a, chu chun ei tiem phurna a sukbo. Chu chu hre zingin, Zoram Khawvel-1 hi a bunga thre loin thupui hrang hrang hnuoiah tawi tê tein ka thre a, thil dang thaw pum khoma thupui khat chu hang tiem zo el thei a nih. Book of the Year-1991 an mi peka an thuchei (citation) ziekah hi thu hi a thrang sa ve naw a, an hmu hmai khom a ni el thei. Chu naw khom chu hi lekhabua hin ro phum rûk tam tak a um a, chuonghai chu a tiemtuhai tiem chìk dan le chìk naw dan dungzuiin an hmu suok zat inang naw nih. Mani ngeia tiema zong suok chi a nih.

Kum 71 ral kai hnung khoma hma tieng pana kal chawi pei dinga hratna mi petu Pathien chu mit chau lo le thâ khom chuoi loa kum 120 zet Mosie thruoitu Pathien, zani le voisun le chatuon chena danglam ngai lo a ni leiin, a kuomah ropuina le chawimawina le ka lawm thu hi tlung raw se. Zo hnathlakhai hi hmun hrang hrangah inchek dar inla khom, Lalpa Pathien hi Pathiena neitu hnam ni a, a lakah ringum a, a dit dan anga ama rong ei bawl phot chun mi chawi sang pei a tih; phatsantu ei ni ruok chun mi’n phatsan veng a tih.

Khawvel hmun hrang hranga inthoka piengcham lawmpuina thu mi hung thontuhai po po le zoramkhawvel.com kantuhai po po kuomah lawmthu ka hril. In thratna chungah Lalpan a let tamin malsawmna vur cheu raw se.

(July 16, 2010 Delhi)

Post a Comment

Comments not related to the news or article may be deleted.

Powered by Blogger.