Halloween party ideas 2015

Ziektu: Pu R. Th Varte, Senior Anthopologist, Shillong

Ofis thil le inzawmin Mysore ah inzinna hun remchang October 2012 khan a um hlauva. Mysore khawpui kalan zin ngainaw leiin inhawkna rieu ka nei reng a. India ram ah Mysore hi khawpui pawimaw, City of Heritage, City of Sandalwood le City of Sacred Temple tia anlo ko hlak a ni leiin hmu hi ka nuomve reng reng a, chuong thei dinga lampui a um leiin ka lawm kher el.

MYSORE PALACE

India hi British sawrkar kawl a bun lai khan Lalram (Kingdom) hrang hranga um ei ni a,Mysore khawm hih Lalram (Kingdom) pakhat chuh a nih. Vijayanagar lalram lo ni hlak chuh Raja Wodeyar kutah pekin ama chuh lalin 1578-khan a hung inthung a. Chu inthlasawng peiin rorelna an hung chel ta pei a. Pa huoisen Mysore Tiger ti hiel hming put Haider Ali naupa Tipu Sultan (1761-1799)–in a hung inchu tlak nawk tah a, a rorelna hnuoi ah Mysore lalram chuh hun iemani chen a um a nih. Kum 1799 tawptieng British thahratna hmangin lakkir a hung ni nawk a. Krishnaraja Wodeyar III kuta pek kirin a hung um a, chu Lal inthlasawngpei chun India ram zalenna a hmu chen khan Mysore kingdom a rorelna chuh a um tah pei leiin Wodeyar dynasty ti a hung nih.

Mysore hi ram hausa hieng Iron ore, Bauxite, Coal le Diamond hai umna a ni a; chubakah, Sandalwood chingna hmun tha ani bawk leiin lal danghaiin an hung sukbuoi ten hlak.

British saltang suokna dar a hung inri a, India ram khawmin aqma puola rorel theina a hung hmu khan Mysore State ti ani a, State capital khawm Mysore a nih. Hun sawtnawte hnungin a State hming hi Karnataka tia thlak a hung ni a, Capital khawm Bangalore (Bengaluru) tieng an hung sie nawk ta pei a nih. Lal thuneina sukbova India ram mipui rorelna hnuoi a siem a tul si leiin Sawrkai laipui leh inremna thatak siemin, vawisun chenin Mysore Lalram a Lal thisen rawngkai (Royal family) inthlasawngpeihai chuh Mysore Palace a hin an cheng a, sawrkar khawmin a ngai pawimaw em em. Hi Palace a ding lieu lieuvin budget hran siempekin Mysore Palace Board hai kuta iengkim sie a nih. Hi Palace lut man chuh Rs 50/- a nih. Inzin mi (Tourist) hmun dang danga inthawka hung nitin a luthai ringawt khawm sum tam tak an laklut zing a nih.

Mysore khawpui a hin Hindu temple hrang hran tiemsenglo a um bakah, an pi le pu thilhluihai duottaka enkawlna hmun ani a; Kristienhai Biekin St. Philomena's Church kum 1956 a bawl India ram a Cethedral church lien tak khawm a um bawk leiin “Mysore the heritage city of India” or “City of Sacred Temple” ti hih a phu hlie hlie’n an lang.

DUHSERRA FESTIVAL

Pi le pu haiin hnunglam a Sabar anti ang deuvin keikhawm Duhserra festival kumkhat sunga a ropui taka annei hlak hi ka tuok fuk hlauva vangnei kan ti hle. Duhserra festival hi India ramah Mysore a hin an lak ursun na hmun tak a nih. Dasara (Duhserra) 402na hmang dingin India ram chauh nilovin ram dang danga mihai khawm an insingsa mup mup a, Goa a inthawk Mysore fena ding direct Train buotsai a ni bawk. Special Train Mysore le Bangalore inkar October 23-24 siem a ni bawk.

Dasara (Duhserra) a nipui ni tak chun Mysore Palace Hindu puithiem tlangsuok bikhaiin an sakhuo dan (Puja) annei phawt a, Golden Howdah 750 kgs a rik an Pathien Chamundeshwari lim an sie, Sai sawm ruolin an hung phursuok hlak a. Golden Howdah tak hi chuh Sai lienpa a hming Balaram in phur ata a danghaiin an zui hlak. Ama Sai lienpa Balaram hi kum 54 a upa Thithimathi, Kodagu District a mi a nih. An sangzie chuh 2.70 meters, a seizie 3.77 meters le 4,535kgs a rik a nih. Kum 13 vengvawng a zawnin Duhssera a nipui ni hin Mysore Palace a inthawk phursuokin Sayaji Rao road ah km 5-zet a hla Bannimantapa ground chen Duhserra procession nei hlak a nih. Amiruokchuh, tukum hin chuh Balaramin Golden Howdah a phur theinaw ding ani tlat el. Asanchuh, ramhnuoi a a fak zawngna ah a changsuol palh hlauva, mi pawi tawkin, tuol alo that palh lei a nih an tih. Chuleiin, ama ai-awtu dingin Sailienpa Arjuna, Balaram kaiza vengtu a thang hlak khah an ruot talem a nih.

Arjuna ( Sailienpa) tading chun promotion a hmuve na a ngai a ni a. A thlaktu Arjuna chuh kum 52 a upa, Balle Elephant Camp, Nagarahole a inthawk a hung, 2.80 meters a insang, 3.77 a sei le 5,520 kgs a rik a nih. Dasara (Duhserra) hih eini kumkhat sunga ei ursun tak Kristmass ang a inser ani leiin hi procession ding lei ringawtin Arjun (Salienpa) hmathuoina’n Duhserra hma karhni sung khan zingkar rehearsal an hung nei zie hlak a. Mysore Palace a inthawk Sayaji Rao road km 4 zet a hla lamlien sir chuh tukhawm lut lo dingin an inhuon vawng a. Vehimtu Police khawm hi taka ding 5,000 ruot an ni bawk. A ni le hun a hungtlung ta ngei a, zantieng dar 3:30-4:00vel Duhserra procession ding lo hmuok tumhai chun lamlien sirah sun dar 12:00 velin anlo inthung bit vawng nghal a. Lal Isu Jeriko khuoa chawimawia a um a min ngaituo tir rum rum chuh. Ka tlungna Hotel tuol pukah khawm hmun ka chang zo naw leiin a chung sawnga kalo tlir liemve a ni khah.

Hi procession a hin District hrang hrang a inthawkin an biek Pathien dang dang tableaus show 35 neka tam thaw’n mipui hmaah an lam huol a, khuong le anri thei taphawt mutin an chawimawi a, An lak ursun bawk leiin pui tak a nih.

MYSORE UNIVERSITY

Kum 1916 Krishnaraja Wodeyar IV Mysore a Maharaja ani lai indin ani a. department 37 post graduate inchukna a um a. Karnataka state sunga University hmasatak a nih. Mysore University hin Library a nei tha em em el a, hi library hih kum 1965 khan His exellency Dr Radakrishna the President Republic India chun building thar hawngna a nei a. Tuhin lekhabu 8,00,000 chuong hlulut ani a, hi taka hin Kannada tawnga mi 75,000 a thang a, 2,400 journal le 1,00,000 volumes of journals an nei bawk. Hi university hih ramdanghai tadinga 10% hauh (Reserve) a ni leiin South Aferica, Nigeria, Thailand, China le hmun dang dang a inthawk an hung kai ve. Ei tading chun an kil deu khawm ning ata, tuchen a hin hi university a lekha inchuk eium ka hriet nawh. Naga le Mizo Studenthai chuh insukhlim khawp an um.

RAM- NGAWPUI LAL

Karnataka hih ram hausa em em Sadalwood ringawt khawm a ramsung intodelna khawp nei a nih. Koose Muniswamy Veerappan (Veerappan or Sandalwood Veerappan ti a hriet lar) ramhnuoimi khawm khah hienglai ram ngawpui a hin rawi iemani zat nei a inkul hlak a ni a. “Ram-ngawpui Lalpa” ti a ko mi tisim a nih. A kut lum a hin mi (civil, forest department tiengmi le police) 119 velin an hringna an chan hnungin a lu man Rs 50 million dingin sawrkarin a puong a, kum 2004 khan Policehai kut a a hringna alo chan tah a nih. A chanchin kimchangin ngainuom um tak chuh hun nawka hung insuo ei tum a nih.

October 26, 2012

Post a Comment

Comments not related to the news or article may be deleted.

Powered by Blogger.