Thichil Hmangaina

Ziektu: Pu Zarzolien Keivom.

Mani ruolhai ta dinga hringna petu neka
hmangaina nasa lem nei mi an um nawh .
Johan 15:13.

Ei Lalpa Isu chun nang le kei bohmanghai a mi hmangai em leiin sandama ei um theina dingin Pathien tluka um tlat dingah inngai loin van ropui rangkachak khawpui chu maksanin hmangaina leiin krosah a mi hung thichil top el a nih. Chu chu a nih thichil hmangainal tia ei hril tum chuh. Isun a hung thichilhai hi a ruolhai khom ei ni hliek le! Hmelmahai ei ni lem. Mani ruolhai aia hringna inhlan ngam ding mi ei um der naw lem chun hmelmahai aia hringna inhlan ding lem chu ei vang nasa nawkzuol awm ie!

Isu hun laia mihai nek khan tulai mihai hi ei huoi lem am an ta ding chu maw! An nawleh hmangaina ei hau lem lei? Kum 1992 May lai khan Patpuihmun khuo panin kan zin a, Ankhasuo ka tlung chun HPC tlangval pakhat kan pawlpui a. A hohlimnaa khawvela a hmangai em em a’n phat thei thrak lo ding le ieng lai khoma a thichil ngam zing nia a hril thil pathumhai chu hnam, zu le nganza a nih. A thil hril chu voisun chen hin ka la theinghil thei nawh. Lungsiet a um ngei. Pathien hmangaina thu ka ngaituo zatin chu tlangval thu hril le a hlimthla chu ka mitthlaah fie deuin a hung inlang hlak. Pathien hmangaina theinghila mani hnuk thichil ngam tlat mi hi thrang tinah mi ei pung deu deu a, tam takin an thi chil ta a, la thichil pei ding khom ei pung pei. Uuongpui tlak lo huoisenna uongpui hi mi tam takin insuongnan ei hmang lem nawknghal! Hieng ang thil hmangaina hin insung tlakralna le mani nun suktawi bak ieng khom ra suok a nei nawh. Krista thichil hmangaina ruok chun bohmang ta hnung nang le keiin chatuon hringna ei chang pha tah a nih. Lalpa chu inpakin um raw se.

Pathien kohran intihai lai ngei khom hin ei hriet naw kar hin hmangai lo ding hmangaiin thichil ei lo ngam hiel hlak a nih ti hi ei insui chieng nuom a um khop el. Ringtuhai hi hmelma chun khawvel ropuina le mawina tinrenga mi zawrin, suolna khurpui tieng a mi fen a, mi tam tak chu duamna suor tui hrata len lutin, duamna livirin li ril inthukah a her lut hlak. Tangka sum ngainat chu suol tinreng bul a nih ti ei Pathien thuin a mi hril khom hi theinghil tehlem thawa mani inthiem fawmin, thieng le thieng naw khom dawn loin, a hnotin ei hnot a, ei ram ei hnam le kohranin thratpui nekin ei sietpui lem ta khom nin an lang hiel tah. Sum le pai ei hmu theina ding a ni phot chun kohran thruoitu threnkhat chun Baibul thu chen khom mani tranghma awn zawnga hem kawiin, ngai indên mata sum pung hnotin, kohran mipuihai lai sawmapakhat chen khom ei sem hem hem el chu an ta hih! Ei sum ngainat dan hi a rapthlak ta hle a nih, Ei Lalpa Isu kha hung trum ngat sien chu ei tuolsung kawmitihai kuomah, “Ka in hi trongtraina in ti’ng an tih ti ziek a na, nangni ruok chun sum sukpungna pukah insiem tah lem hi” ting a ta, hruihruol neka taiting hmol hmangin a mi zei hriel zek tawl el naw dim a nih ti hi ngaituo tham a nih aw!

Kohran intihai hi mani ta dinga hring ta loa ei ta dinga thia tho nawk Lal Isu ta dinga hring lem ding ei ni zing laiin, Isu neka thichil ngam khopa hmangai lem ei hau hlein a’n lang. Unaunu Lawmi inkhawmpui fe an hril ang elin, Isu hre fu loin thil dang daih lawmin ei hlim zek dam khom hi a ni el thei. Mani pawl kohran ei hmangai dan khom hi a lelut inthuk talaw deu tam a ni chu aw! ti dingin a um. Isu neka hmangai lem ei hau taluo tah. Kohran membar tam dam, biek in thra le hmun le hmang hau dam hi Isu nekin ei hlimpuiin ei uongpui lem tah niin an lang bok. Ei Lalpa Isu chun mani ruolhai ta dinga hringna petu neka hmangaina nasa lem nei mi an um nawh a ti a, tulai ruok hin chu mani pawl le thruoituhai aia hringna inhlan ngam dinga inhril kohran membar ei tam. Mosie anga sum le pai hnot loa thrungpha insang er bok lo, a kotu ta dinga mi ringum le ramthim thichil ngam ruok chu ei tam bek naw nin an lang. Pathien ram neka pawl ram hmangai lem thruoitu le rongbawltu ei tam taluo; thei ni sien la lem chu mithi khuoa chen khom pawl zongin, misawnari intirin, kohran la phun khom ei nuom hiel el tah a hoi.

Pathien hmangaina hrilna ding ruok hin chu mihriem trongin a dai naw a, a ngaituonain a sui zo phak naw a, van trong khomin a dai bik bok nawh. Vana vantirkohai khom indon inla, “Nangni mihriemhai hi Pathienin a hmangai em cheu leiin a nau pakat nei sun a pek top el cheu a nih” ti bak chu hril dan ding chuong an hriet bik ring a um nawh. Upa Ngama’n,

A mi hril zo thei hi tu’m um an ta?
Sun le zanin mi tam kan don ta a,
Hril thiem le thei chu tam tak an um,
Nisienkhom hril zo thei chu an um nawh

a lo ti angin, Pathien hmangaina hi thichil hmangaina ti bak hi chu mihriem tronga hang hril sa dep dan a um naw top el a nih.

Zawlnei Isai chun (49:15-16),
Nenea a chawm lai naute chu,
Nuin a theinghil hlaka maw?
A rîla ra naute ngei chu,
A lunginsiet naw ding maw?
A theinghil a lo ni khomin,
Kei chun theinghil nawng ka cheu.
En ta, ka kutphaa hin,
I hming ka ker a nih

tiin a lo hril a. Mihriemin hmangaina inthukzie ei inkhi thei chin chu nuin a naute a hmangaina hi a nih. Sienkhom, Pathien hmangaina le hril khi ding chun nu hmangaina chu a nêp taluo, a chenve chenve khom a phak nawh. Pastor Thangngur chun “Hmangainaa khom a tawpkhawk ngei aw!” a ti bakah “Pathien lungsietna Kalvari khela mi hril thei an um nawh” a lo ti thlawt el a nih.

Tuisuoriet lekhatui ni sien,
Van khi lekhapuon lo ni sien ;
Thing le hlohai ziekna ni sien,
Mi po po ziektu ni inla ;
Pathien hmangaina ziek dingin,
Iengkhom hun tawk naw nih;
Tuisuoriet khom kang hiel a tih.
Van khomin dawl naw nih.

(Frederick M. Lehman. 1868-1953)
(May 29, 2014 KEIVOM RUN, Greater Noida)